با سيستم جديد اين افراد قادر خواهند بود كه با استفاده از چشمانشان با رايانه و محيط اطراف تعامل برقرار كنند.اين عينك مي‌تواند با رديابي حركات چشم فرد مكان نگاه كردن وي را تعيين كند و به وي امكان كنترل كردن يك مكان‌نماي واقع بر روي نمايشگر را درست مانند يك ماوس معمولي بدهد.

فناوري طراحي شده از يك دستگاه ردياب چشم و يك نرم افزار هوشمند تشكيل شده است. دانشمندان كالج سلطنتي لندن عملكرد اين عينك را با مجاب كردن تعدادي از افراد به انجام بازي رايانه اي معمولي پونگ بدون استفاده از هر گونه گوشي ثابت كردند. كاربران همچنين قادر به بروز كردن وب و نوشتن ايميل بدون استفاده از دست بودند.

اين ابزار GT3D از دو دوربين كنسول بازي ويديويي سريع تشكيل شده كه كمتر از 20 پوند بها دارند و در بيرون از خط بينايي به يك جفت عينك با قيمت سه پوند متصل‌اند.

اين دوريبن‌ها به طور مكرر تصاويري را از چشم تهيه كرده و محل اشاره مردمك‌ها را شناسايي مي‌كنند. در نتيجه محققان از مجموعه‌ اي از درجه‌بندي‌ها براي پي بردن به اين كه فرد دقيقاً به كجاي نمايشگر نگاه مي‌كند، بهره مي‌برند.

آن‌ها همچنين قادرند از درجه‌بندي‌هاي دقيق‌تر براي شناسايي نگاه خيره سه بعدي سوژه‌ها استفاده كنند يعني اين كه آن‌ها تا چه فاصله‌يي نگاه مي‌كنند. اين امر به فرد امكان كنترل يك ويلچر الكترونيكي را با نگاه كردن به مكاني كه مي‌خواهد برود و يا كنترل يك بازوي مصنوعي رباتيك را مي‌دهد.

براي اثبات كارآمدي اين ردياب چشم، محققان از سوژه‌ها خواستند كه بازي ويديويي پونگ را انجام دهند. در اين بازي آن‌ها از چشمانشان براي حركت دادن يك چوب براي ضربه زدن به يك توپ كه به دور نمايشگر مي‌جهيد، استفاده كردند.

صورت دادن اين عمل با مكانيزم‌هاي خوانشگر از قبيل امواج مغزي دشوار است.شش نفر از اين افراد كه هيچ گاه از چشمانشان براي كنترل ورودي استفاده نكرده بودند، توانستند يك نمره بين 20 درصد از كاربران توانا پس از فقط 10 دقيقه استفاده از اين دستگاه براي نخستين بار كسب كنند.اين فناوري فقط يك وات برق استفاده مي كند و داده‌ها را به طور بي‌سيم و از طريق Wi-Fi يا USB به رايانه ويندوز يا Linux منتقل مي‌كند.

اين سيستم همچنين "معضل لمسي ميداس" را با اجازه دادن به كاربر به كليك بر روي يك آيتم نمايشگر توسط چشم‌ها به جاي دكمه ماوس حل كرده است.

اين مشكل سابقاً با خيره شدن به يك آيتم براي يك بازه زماني طولاني يا پلك زدن غيرعمدي حل شده بود. پلك زدن بخشي از رفتار طبيعي ماست و به طور غيرعمد رخ مي‌دهد. با اين حال دانشمندان انگليسي اين سيستم را به گونه‌اي مدرج كردند كه يك چشمك زدن عمدي ساده نشانگر يك كليك ماوس باشد.

با طراحي سيستم مزبور آن‌ها به دو هدف عمده دست يافته‌اند: نخست طراحي يك چشم سه بعدي كه صدها برابر ارزان‌تر از سيستم‌هاي تجاري است و دوم استفاده از آن در ساخت يك رابط ماشين مغزي كه به بيماران امكان تعامل آسان‌تر و سريع‌تر را نسبت به فناوري‌هاي موجود تهاجمي كه ده‌ها هزار برابر نيز گران‌تر هستند، مي‌دهد.

طراحي نرم‌افزار هوشمندتر و سخت‌افزار براي خلق دستگاه‌هايي كه به مردم سراسر جهان صرف‌نظر از شرايط جسماني‌شان كمك كند، گام بعدي اين دانشمندان است.بهاي اين عينك حدود 40 پوند است.

كمربند ايمني Beltbag نيز مانند كمربند ايمني با قفل فعال تنها براي سرنشينان عقب خودرو در نظر گرفته شده است.

مرسدس بنز در تلاش براي افزايش ايمني سرنشينان عقب خودرو، كمربند ايمنيتازه‌اي را طراحي كرده كه در هنگام تصادف مانند كيسه هوا عمل مي‌كند. افزايش حجم بخش نواري اين كمربند باعث مي‌شود از شدت ضربه ناشي از تصادم كاسته شود.

مرسدس بنز اولين‌بار از كمربند ايمني Beltbag در نمونه مفهومي ESF2009 رونمايي كرد؛ اما اين‌بار تصميم دارد اين كمربند ايمني را در طراحي و توليد خودروهاي لوكسي كه هنوز ناشناس باقي‌مانده‌اند، استفاده كند.

اين خودروساز آلماني پس از فورد دومين شركتي است كه به توليد كمربندهاي ايمني روآورده كه مانند كيسه هوا بر اثر برخورد پر از گاز شده و شرايط ايمن‌تري را براي سرنشينان فراهم خواهند كرد. كمربند ايمني Beltbag نيز مانند كمربند ايمني با قفل فعال تنها براي سرنشينان عقب خودرو در نظر گرفته شده است.

اين كمربند نيز مانند نمونه طراحي شده توسط فورد، به سادگي و درست شبيه كمربندهاي ايمني ديگري كه در خودروهاي متعدد مي‌بينيم، بسته مي‌شود؛ اما طراحي بخش نواري آن متفاوت است و از لايه‌هاي متعددي تشكيل شده كه مي‌توانند توسط گاز توليد شده به وسيله ژنراتور توليد گاز از يكديگر فاصله گرفته و حجم آنرا تا 3 برابر بيشتر كنند.

ژنراتور توليد گاز زماني وارد عمل خواهد شد كه حسگرهاي خودرو برخورد شديدي را در قسمت جلوي آن دريافت كنند. در اين صورت كمربند كه از گاز پر شده فضاي بيشتري را پوشش خواهد داد و مي‌تواند از قفسه‌سينه سرنشينان و اندام‌هاي داخلي آنها در برابر ضربه بهتر محافظت كند.

به اين دليل كه با استفاده از ماكت‌هاي كنوني امكان اندازه‌گيري ميزان كاهش شدت ضربه توسط اين كمربندها وجود ندارد، دايملر مدل‌هاي مجازي انساني را به كار گرفته تا به كمك آنها فشار بيومكانيكي ناشي از ضربه را ارزيابي كند. اين مدل‌ها پيش از اين براي ارزيابي عملكرد كمربند ايمني با قفل فعال كه هدف مشابهي را دنبال مي‌كند و براي بهبود ايمني سرنشينان در عقب خودرو طراحي شده، استفاده شده‌‌اند.

كارشناسان اين شركت مي‌گويند كيسه هوا مي‌تواند هنگام برخوردهاي شديد ايمني دو سرنشين جلوي خودرو را تأمين كند و به همين دليل آنها نيازي به اين كمربندهاي تازه ندارند. اين نمونه جديد به زودي در خودروهاي لوكسي كه كلاس آنها هنوز اعلام نشده، به كار گرفته خواهد شد.

3ميليون و صد هزار دقيقه، يعني چيزي بيش از 2 هزار و صد روز. اين مقدار زماني است كه اگر هارد ديسك جديد سي گيت را با موزيك پركنيد و به آنها گوش دهيد، باز هم كمي جاي خالي برايش باقي مي ماند!

در سال هاي اخير با افزايش نياز و توقع كاربران، شركت هاي توليد كننده محصولات ديجيتال كم نياورده اند و پا به پاي كاربرانشان رشد كرده اند. نتيجه اين رشد را به خوبي در محصولات سي گيت مي بينيد. اين شركت هاردهاي قابل حملي ساخته كه ظرفيت شان به سه ترابايت مي رسد.
- ديگر وقتي ظرفيت ديسك هاي نرم به چند ده گيگابايت برسد، خيلي دوراز ذهن نيست كه اكسترنال 3 ترابايتي توسط سي گيت روي خبرگزاري ها رفت. اما طولي نكشيد كه اين حافظه پرقدرت وارد بازار شد وتوجه كاربران و خصوصا آرشيويست ها را نسبت به خود جلب كرد. در ماه هاي گذشته نيز باورود اين دستگاه به ايران، كاربران زيادي درصدد خريد آن برآمده اند، چرا كه آخرين مدل عرضه شده توسط سي گيت علاوه بر ميزان حافظه بيشتر، قابليت هاي ارتباطي بيشتري هم دارد.

طراحي و كارايي 
 Free Agent GoFlex Deskاز دوبخش تشكيل شده: هارددرايو وآداپتور. هارددرايو دستگاه يك هارد معمولي است كه داخل شاسي پلاستيكي اش قرار گرفته. در حقيقت اين هارددرايو بدون شاسي محافظش درست مثل هاردديسك داخلي(Internal)عمل مي كند. چون در زير دستگاه بخش كوچكي وجود دارد كه محل قرارگيري سوكت وروديSataاست. روي آداپتور هم سوكت خروجيSata تعبيه شده به اين ترتيب شما مي توانيد اين دوقسمت را به يكديگر وصل كنيد تاGoflex اكسترنال شكل بگيرد.
درنگاه اول تنها چيزي كه روي بدنه دستگاه توجه تان را جلب مي كند پورتUSB2.0 است. اما به لطف طراحي تحسين برانگيز اين محصول شما مي توانيد تبديل هاي مختلف را براي پشتيباني از پورت هاي بيشتر به آداپتور متصل كنيد.پورت هايي مثل USB3.0ياFire Wire كه اين روزها صحبت از سرعت آنها نقل بيشتر مجالس فناوري است. هرچند متاسفانه اين سوكت ها به صورت پيش فرض روي دستگاه وجود ندارند و براي تهيه آنها بايد هزينه اضافي بپردازيد. اين مساله مي تواند براي هركاربري كمي ناخوشايند باشد.
موضوع مهم ديگر درباره اين هاردديسك به قابليت هاي آداپتورش برمي گردد كه با داشتن مادگيSata مي تواند مثل يك هارد درايو داخلي عمل كند؛ چه براي لپ تاپ هاي 2/5 اينچي وچه براي دسك تاپ هاي 3/5 اينچي، اين، قابليتي منحصر به فرد است كه تا به حال حتي خودسي گيت نيز اختراعش نكرده بود. اما GoFlex Desk همه فن حريف است. محصول جديد سي گيت ازنظر طراحي يك هارد درايو معمولي است كه حافظه اش را در ميان زرهي پلاستيكي و سياه پنهان كرده. روي بدنه اين محصول چهار چراغ LED سفيد گذاشته شده كه قرار است ميزان حافظه اشغال شده هارد درايو را نمايش دهند. به صورتي كه هركدام از اين چهار چراغ نماينده 25 درصد از فضا باشد.

مزيت بيشتر محصولات امروزي نسبت به نياكانشان حق انتخابي است كه براي كاربر قائل مي شوند. برطبق اين قانون نانوشته سي گيت هارددرايوش را در ظرفيت هاي يك، دو و سه ترابايت توليد كرده. هارددرايوي كه هر سه مدلش بااكثر سيستم عامل هاي دنيا سازگاراست. اكس پي، ويستا، 8، مك و هرچيز ديگري كه براي برپايي جشن سيستم عامل ها كافي باشد سي گيت برخلاف اپل با همه دوست است!

طراحي 
به نظر مي رسد مهم ترين نكته اي كه سي گيت براي طراحي اين محصول درنظر گرفته راحتي استفاده از آن بود. اين را مي توانيد از انعطاف پذيري آداپتور وهارددرايو نسبت به يكديگر يا خوش فرم بودن بدنه دستگاه متوجه شويد. ممكن است به نظر شما GoFlex Desk طراحي منحصر به فردي نداشته باشد ولي به هرحال همين قابليت ايستادن به حالت عمودي درهر محصولي وجود ندارد. اما سي گيت اين امكان را فراهم كرده كه دستگاه را علاوه بر حالت افقي، به صورت عمودي روي ميز كار يا تحريرتان قرار دهيد. با اين روش نه تنها هاردديسك تان جاگير نيست. بلكه ظاهرا كمي سبك ترهم مي شود.

مشخصات

- سايز( اينچ): 1/73×4/88×6/22
- اتصال به كامپيوتر : USB2.0،USB3.0 و Fire Wire
-همراه با نرم افزار Memeo backup براي تهيه نسخه پشتيبان

نقاط قوت وضعف

- طراحي خوش استايل 
- برخورداري از راه هاي ارتباطي متعدد
- نداشتن پورت 1 به صورت پيش فرض

دانستنيهاي ديجيتال

درهارد اكسترنال يك آدم خوره چه چيزهايي پيدا مي شود؟ اگر اهل موسيقي باشد، طبيعتا هاردش پرمي شود از قطعه و آلبوم و كنسرت. ممكن است اهل بازي باشد وحافظه هاردش را با بازي هاي قفل شكسته پركند يا اگر خيلي به روز باشد، چندين و چند فيلم سه بعدي را داخل هاردش جاي مي دهد. هركدام ازاين شخصيت ها نياز به يك حافظه همراه دارند تا همه جا ياري شان كند. در دانشگاه، در محل كاريا حتي در منزل. هاردديسك اكسترنال و اينترنالي كه معرفي كرديم، نسبت به قيمتش امكانات خوبي دارد. نسخه دوترابايتي اين هاردديسك با قيمت 140 دلار عرضه مي شود. يك قيمت مناسب كه اگر عوارض و ماليات و موارد ديگررا رويش بگذاريد، در ايران از 200 هزار تومان تجاوز نخواهد كرد.

منبع: دانستنيها ويژه نامه ديجيتال شهريور90

در بازار اينترنت پرسرعت در كنار وايمكس چند فناوري ديگر هم وجود دارد. اينترنت پرسرعت كابلي يا اي دي اس ال فناوري اي است كه با وايمكس مقايسه مي شود. Wi-Fi يا همان اينترنت پرسرعت بي سيمي است كه از ديگر رقباي وايمكس محسوب مي شود. نسل چهارم دستيابي به اينرنت يا همان LTE هم جديد ترين رقيب وايمكس است. در مطلب زير به معرفي اين فناوري ها و مقايسه آن با وايمكس مي پردازيم.

Dial Up چيست؟

اولين و آسان ترين راه دستيابي به اينرنت روش Dial Up است. در اين روش با خريد يك كارت اينترنت و استفاده ازUsername و password آن و خط تلفن ثابت مي توانيد به اينترنت متصل شويد.

Dial Up بهتر است يا وايمكس؟

هر دو روش Dial Up و وايمكس از راه هاي اتصال به اينترنت هستند. اما قيمت و هزينه Dial Up بسيار كمتر از وايمكس است . اما در بسياري از موارد هم وايمكس نسبت به Dial Up مزيت هاي بيشتري دارد. با استفاده از وايمكس با سرعت بالايي از اينترنت بهره مند مي شويد. در هر مكاني مي توانيد از آن استفاده كنيد ولي سرعت Dial Up به قدري پايين است كه شايد در بسياري از موارد عطاي اينترنت را به لقاي آن ببخشيد. اگر ميزان ساعاتي كه مجاز هستيد از كارت اينترنت استفاده كنيد، پايان يافت تنها از راه يك كارت جديد ديگر مي توانيد به اينترنت متصل شويد. اين در حالي است شما با وايمكس 24 ساعت شبانه روز متصل به اينترنت هستيد. در روش Dial Up هم تنها با استفاده از خط تلفن بايد به اينترنت دست يابيد اما با وايمكس نيازي به اشغال خط تلفن نيست.

IN چيست؟

INاينترنت روشي مانند Dial Up است. با اين تفاوت كه ديگر در اين روش نيازي به خريد كارت اينترنت نداريد. در روش INبا استفاده از شماره هاي هوشمند برخي شركت هاي ارائه د هند ه اينترنت و خط تلفنتان به اينترنت دست مي يابيد.

IN يا وايمكس؟

استفاده از IN مزيت هايي دارد. از آن جمله مي توان هزينه كمترش نسبت به وايمكس را نام برد. مزيت ديگر آن اين است كه در تمام مكان ها اگر خط تلفن و رايانه اي در اختيار داشته باشيد مي توانيد از IN استفاده كنيد و نيازي به پوشش د هي مناطق نيست. البته اين روزها از خط تلفن هر خانه اي نمي توانيد به اينترنت دست يابيد. در جريان كه هستيد! وايمكس هم نسبت به IN مزيت هايي دارد. سرعت وايمكس بالاتر از IN است. در هر مكاني كه تحت پوشش اپراتور باشيد، مي توانيد بدون نياز به خط تلفن از اينترنت استفاد ه كنيد.

ADSL چيست؟

ADSL يكي از تكنولوژي هاي موجود در دنيا براي اتصال به اينترنت پرسرعت است. بيش از نيمي از كاربران اينترنت در كشورهاي پيشرفته از اين طريق به شبكه جهاني اينترنت متصل مي شوند. در اين روش با نصب تجهيزات در مراكز مخابراتي امكان رساندن اطلاعات اينترنتي به مشترك بدون نياز به شماره گيري و هزينه تلفن در تمام مدت 24 ساعت امكان پذير مي شود. اين گونه است كه كاربر با پرداخت مبلغي ثابت (نسبت به سرعت مورد تقاضا) هميشه از اينترنت استفاده مي كند. در اين روش، شركت ارائه كنند ه اينترنت به وسيله كابل، مشترك را به شبكه استفاده كنندگان از دي اس ال متصل مي كند.

ADSL بهتر است يا وايمكس؟

در مقايسه با ADSL و وايمكس مي توان گفت وايمكس سيستم ارتباطي بي سيم است و نيازي به زير ساخت هاي سيمي، كابل كشي و خط تلفن ندارد. در صورتي كه ADSL نيازمند كابل كشي و خط تلفن است كه مشكلاتي بيشتر از حالت بي سيم دارد.
به دليل برخي محدوديت هاي فني در بسياري از نقاط شهرها، امكان دسترسي به ADSL وجود ندارد اما با وايمكس، اينترنت در تمامي نقاط شهرهاي تحت پوشش در دسترس خواهد بود.همچنين با وايمكس، شهرك هاي صنعتي و مناطق تجاري اي در حومه شهرها واقع هستند و با ADSL امكان ارائه خد مات به آنها وجود ندارد، از مزاياي اينترنت پرسرعت بي سيم بهره مند خواهد شد.
با ADSL مشتركان فقط در يك مكان ثابت و محدود از اينترنت استفاده مي كنند اما قابليت سيار و بي سيم بود ن وايمكس اين امكان را به كاربر مي د هد كه در تمامي نقاط تحت پوشش تنها با استفاده از مود م واتصال آن به منبع برق و رايانه شخصي، از اينترنت پرسرعت استفاده كند.
وايمكس، ارائه كنند ه اينترنت با سرعت واقعي است. اين در حالي است كه بسياري از كاربران ADSL از سرعت غيرواقعي آن ابراز نارضايتي مي كنند. علت سرعت غيرواقعي ADSL از به اشتراك گذاشتن خد مات آن در ميان چند ين كاربر است.با وايمكس حتي مي توان شبكه ADSL را هم گسترش داد و قابليت هاي فناوري ADSL را براي مسافرت هاي طولاني تر ارائه كرد.امنيت بالاي وايمكس به دليل استفاده از استاندارد هايي مانند AES و DES، رمزنگاري اطلاعات و قابليت مقابله با نفوذ پنهاني هك نيز در سيستم اينترنت پرسرعت كابلي رعايت نشده است.

Wi-Fi چيست؟

يكي ديگر از روش هاي به روز اتصال به اينترنت Wi-Fi است. دسترسي Wi-Fi از طريق امواج راديويي است كه به صورت بي سيم و تنها در محوطه يك ساختمان امكان پذ ير است. در اين روش كامپيوترهاي روميزي و به خصوص لپ تاپ ها مي توانند با استفاده از امواج رسانند ه داده هاي اينترنتي با شبكه جهاني در ارتباط باشند.

Wi-Fi بهتر است يا وايمكس؟

Wi-Fi بر خلاف روش قبلي -يعني ADSL-نيازي به كابل و سيم ندارد اما از مهم ترين ويژگي وايمكس در مقابل با آن دسترسي به وايمكس حتي در مسافت هاي بسيار طولاني است. بسامد امواج وايمكس از Wi-Fi بيشتر است و در نتيجه طول موج وايمكس كوتاه تر خواهد بود. بر اساس قوانين علم فيزيك با كوتاه تر شد ن طول موج طول عمق آن نيز افزايش يافته و به همين علت مي توان از وايمكس در فواصل بيشتر استفاده كرد. به اين ترتيب علاوه بر بهبود كيفيت، سرعت انتقال داده ها هم در وايمكس بيشتر شده است.مشكل روش بي سيم(Wi-Fi)نيز محدوده كم تحت پوشش است كه به 100 و نهايتا 400 متر مي رسد.
سهولت نصب و عد م نياز به زيرساخت هاي مخابراتي نيز از ديگر مزاياي وايمكس نسبت به Wi-Fi است.
درون وايمكس، پشتيباني و استفاده از فناوري هاي بي سيم مخصوصا Wi-Fi به صورت بك هال وجود دارد، يعني Wi-Fi درون وايمكس وجود دارد.
وايمكس براي كاربرد هايي از قبيل پخش زنده تلويزيوني، راديوهاي اينترنتي و ... استفاده مي شود كه در Wi-Fi چنين امكاني وجود ندارد.

GPRS چيست؟

GPRS يكي از راه هاي اتصاف به اينترنت است؛ با اين تفاوت كه GPRS تنها در تلفن هاي همراه به كار گرفته مي شود. قياس وايمكس با راه هاي دستيابي به اينترنت به اين دليل است كه ابتدا وايمكس براي رقابت با نسل سوم تلفن همراه به وجود آمد.
GPRS يا همان نسل 2/5 تلفن همراه براي نخستين بار امكان اتصال دائمي به اينترنت در تلفن همراه را فراهم كرد. هر سرويسي روي اينترنت ثابت امروز انجام مي گيرد، در شبكه هاي تلفن همراه داراي سرويس GPRS قابل دسترس خواهد بود.

در سرويس GPRS امكان انتقال فوري با سرعتي بين 32 تا 48 كيلوبايت بر ثانيه فراهم مي شود.

در اين روش كاربر بر اساس مقدار اطلاعاتي كه منتقل كرده پول پرداخت مي كند، به علاوه مزيت اضافي GPRS اين است كه اطلاعات مي توانند همزمان با انجام مكالمه صوتي منتقل شوند.
كاربران براي استفاده از GPRS بايد يك تلفن همراه مجهز به امكان GPRS يا مود م آن براي لپ تاپ ها و رايانه هاي جيبي PDA و اشتراك در شبكه تلفن همراهي كه از GPRS پشتيباني مي كند، داشته باشند. همچنين اشتراكGPRS نيز بايد براي آنها فعال شود.

GPRS بهتر است يا وايمكس؟

وايمكس امكان دسترسي به اينترنت را با سرعت بيشتري فراهم مي كند ودانلود از طريق وايمكس سريع تر و راحت تر خواهد بود. GPRS در بسياري از زمان ها كه نياز فوري به اينترنت است، مي تواند نياز كاربر را رفع كند. اين سيستم نيز مانند وايمكس در بسياري از مكان ها مي تواند مورد استفاده قرار گيرد كه هزينه آن نسبت به وايمكس كمتر است.

 3Gچيست؟

نسل سوم تلفن همراه يا 3G سرعت انتقال داده را نسبت به نسل هاي پيش از خود بالا برده است. تاحدي كه در اين نسل از تلفن همراه كمتر به انتقال صدا (مكالمه) توجه مي شود. بزرگ ترين سرويس اين نسل دستيابي به اينترنت با سرعت بسيار بالا است. در نسل سوم تلفن همراه مي توان تلويزيون اينترنتي در اختيار داشت. در كشور ما هنوز اين نسل توسط اپراتورهاي تلفن همراه ارائه نمي شود. البته قرار است از بهمن ماه سال جاري سيمكارت هاي اپراتور سوم مجهز به 3G دراختيار مرد م قرار گيرد.

3G بهتر است يا وايمكس؟

در معرفي وايمكس گفتيم كه اين فناوري در رقابت با 3G به وجود آمد. پس مي توان گفت رقيب اصلي آن3G است.پس از آنكه وايمكس در جهان معرفي شد، بيشتر كشورهايي كه از 3G استفاده مي كردند به سمت وايمكس حركت كردند اما هم اكنون بعد از گذ شت چند سال از رقابت اين دو تكنولوژي وضعيت كنوني شان را در جهان مقايسه مي كنيم.
عمد ه بازار وايمكس دنيا در حال حاضر به اروپا و استراليا محدود مي شود؛ البته طيفي از كاربران آن هم در آمريكاي جنوبي و آفريقا هستند و در اين ميان خاورميانه كمترين ميزان كاربر وايمكس را در دنيا دارد.
در استراليا بيشتر سرويس د هند ه هاي وايمكس سرويس د هي خود را متوقف كرد ه و بقيه نيز قصد توقف آن را دارند و به جاي وايمكس استفاده از 3G را براي كاربران تبليغ مي كنند. در اروپا نيز شبكه نسل سوم بسيار فراگير است و استفاده از آن بيشتر است. تمام اينها به علت قابليت تحرك بيشتر، كيفيت مناسب و از همه مهمتر ارزان تر بود ن 3Gنسبت به وايمكس است.

LTE چيست؟

فناوري اي كه بعد از 3G و وايمكس اخيرا وارد بازار شده 4G يا همان نسل چهارم است. نسل چهارم به شبكه هيا بي سيم تكامل يافته يا ماوراي نسل سوم گفته مي شود كه نام تجاري آن LTE است. متصديان ارتباطي مهم در آمريكا در نظر دارند با اين فناوري مستقيما وارد رقابت با وايمكس شوند.
سرعت بارگذاري و بارگيري در LTE نسبت به نسل هاي قبل بسيار بالاتر است. البته جداي از نرخ داده بالا، مي توان تاخير كمتر در ارسال بسته ها كه منجر به كيفيت فوق العاده VIOP، ويدئو كنفرانس و سرويس هاي همزمان مي شود اشاره كرد. در LTE بخش هسته شبكه كاملا همگام با پروتكل TCO/IP است و از سيگنالينگ معمولي اي كه در شبكه هاي قد يمي تر به خصوص GSMاستفاده
مي شد خبري نيست.
در نسل چهارم حدود 400 كاربر به صورت همزمان در يك سلول مي توانند فعال و در عين حال متحرك باشند.
در حال حاضر هشت اپراتور برتر تلفن همراه دنيا آماد گي خود را جهت راه انداز شبكه نسل چهارم LTE تا اواسط سال 2010 اعلام كرده اند.

LTE يا وايمكس؟

ويژگي هاي فني وايمكس هيچ شباهتي به LTE ندارد. اگر قرار باشد وايمكس به عنوان شبكه نسل آينده با تكنولوژي همچون LTE مقايسه شود، بايد منتظر نسخه بعدي آن كه هنوز به بازار عرضه نشده است باشيم.

منبع: همشهري دانستني هاي ويژه نامه ديجيتال

نانوذرات ساختار كريستالي دارند و از در كنار هم قرار گرفتن آنها نانوكريستال ها ساخته مي شوند. هنگامي كه از ميكروذرات به سمت نانوذرات مي رويم، تعداد زيادي از خصوصيات فيزيكي آنها تغيير مي كند.

دوتا از دلايل چنين تغييراتي، يكي افزايش نسبت سطح به حجم و ديگري اندازه حركت كننده در درون حوزه هايي است كه اثرات كوانتومي در آن حاكم است. در واقع هرچه از مكانيك كلاسيك به سمت مكانيك كوانتومي حركت مي كنيم، ذرات كوچكتر شده و رفتارهاي كوانتومي بيشتري نشان مي دهند.
در واقع نسبت اتم هاي سطحي دروني افزايش مي يابد و به تدريج خصوصيات اتم هاي سطحي به رفتار اتم هاي دروني غلبه مي كند. اين تغييرات روي خصوصيات منزوي بودن ذرات و اندركش آنها با ديگر مواد تاثير مي گذارد. افزايش سطح عاملي تعيين و مهم در كارايي كاتليست ها و ساختارهاي همانند الكترودهاست و باعث افزايش كارايي و بهره وري باطري و پيل هاي سوختي است كه از اين الكترودها استفاده مي كنند. همچنين افزايش سطح (رويه سطحي) نانوذرات، تاثير زيادي بر روي اندركنش بين مواد تركيبي مانند نانو كامپوزيت ها دارد و موجب تغيير در خصوصيات شيميايي، مكانيكي و الكتريكي اين مواد مي گردد. با توجه به اينكه ابعاد نانو ذرات از طول موج نور مرئي بيشتر است، مي توان از آنها در كاربردهاي بسته بندي از نظر زيبايي، فن آرايش و تزئين و روكش هاي رنگ استفاده كرد. با توجه به اثرات كوانتومي يا افزايش اتم هاي سطحي، برخي از خصوصيات نانوذرات ممكن است به راحتي قابل پيش بيني نباشد. براي مثال اخيرا نشان داده شده است كه ساختار نانوذرات سيليكون نانوكره هايي با قطر بين 100-40 نانومتر مي باشد كه نه تنها از سيليكون سخت تر است، بلكه سختي بين الماس و ياقوت مي باشد.
سال هاي زيادي از استفاده از نانوذرات مي گذرد، اما احتمالا اولين جايي كه از نانوذرات استفاده شده است مربوط به ظروف شيشه اي در سلسله هاي باستاني چين باشد. يك جام رومي به نام «جام ليكرگوس*» متعلق به قرن چهارم ميلادي است و در موزه انگلستان نگهداري مي شود و بر روي آن تصويري به صورت برجسته از شاه افسانه اي ليكرگوس نقش بسته است. ساختار جام عمدتاً از دي اكسيد سيلسيم و مقداري اكسيد سديم و كلسيم تشكيل شده است كه روكشي از نانوذرات طلا بر روي آن قرار گرفته است. وجود نانوذرات طلا باعث مي شود تا هنگامي كه نور از درون جام مي تابد، جام به رنگ سبز و هنگامي كه نور از بيرون مي تابد، جام به رنگ قرمز درآيد. البته در آن زمان علت اين اثر شناخته شده نبود. اخيراً انواع بسيار گوناگوني از نانوذرات، از ماده هاي مختلف ساخته شده است كه مهم ترين و متداول ترين نوع نانوذرات توليد شده جديد، سراميك ها هستند كه از بخش هاي مهم سراميك هاي اكسيد فلزي مي باشند، همانند اكسيدهاي تيتانيوم، آهن، آلومينيوم و...
همان طوري كه مي دانيم نانوذرات مي بايست كوچكتر از 100 نانومتر باشند و براي ذراتي در اين ابعاد نيز كاربردهاي نويني يافت شده است. استفاده از نانو ذرات در نانو پودرهاي سراميك فلزي و اكسيد فلزي باعث افزايش سختي آنها نسبت به حالت قلبي در همان اندازه، در تمامي ابعاد ديگر است. كوچك شدن ابعاد ذرات تا اين اندازه باعث تغيير خصوصيات الكترونيكي، فيزيكي، شيميايي، مغناطيسي، اپتيكي و واكنش پذيري اين مواد مي گردد.
براي يك مثال از تغيير خصوصيات الكترونيكي، ممكن است مواد درگذر از ميكروذرات به نانوذرات رسانا شوند و يا مواد رسانا مي توانند رسانندگي خود را از دست بدهند. مثلاً نانوذرات مس در حضور ميدان مغناطيسي خاصيت هدايت خود را از دست مي دهند. از خصوصيات فيزيكي نيز مي توان به دماي ذوب مواد اشاره كرد كه با كاهش اندازه ذرات و گذر از حد100 نانومتر با تغيير در دماي ذوب مواجه مي شويم. اين تغييرات دمايي بسته به نوع ماده، گاهي با كوچك شدن اندازه رابطه مستقيم و گاهي رابطه معكوس دارد. براي مثال دماي ذوب نانوذرات طلا با كاهش اندازه آنها كاهش مي يابد. از ديگر خصوصيات فيزيكي رنگ مي باشد كه اين خاصيت نيز همانند دماي ذوب دستخوش تغيير مي شود، براي مثال نانوذرات طلا به رنگ قرمز هستند. از خواص ديگري كه دچار تغييرات مي شود خواص شيميايي و واكنش پذيري مواد است، براي مثال نانوذرات طلا با كاهش ابعاد، فعاليت كاتاليزوريشان در اكسيداسيون مونواكسيد كربن به شدت افزايش مي يابد. اين در حالي است كه در حالت عادي طلا خاصيت كاتاليزوري براي چنين واكنشي ندارد. خصوصيات مغناطيسي نانوذرات كبالت، آهن با كاهش ابعاد به شدت افزايش مي يابد. به طوري كه از نانو ذرات آهن براي توليد نانوفرومغناطيس استفاده مي شود. اين مواد، مايع هايي با خاصيت مغناطيسي هستند كه كاربردهاي فراواني در الكترونيك دارند، حتي تغيير در خواص اپتيكي نيز در نانو ذرات اتفاق مي افتد، به طوري كه بعضي از ميكروذرات پس از نانو ذره شدن، خواص جذب و بازتاب نورشان به شدت تغيير مي كند. براي نمونه نانو كادميم از خود نور ساطع مي كند و مي توان از آن به عنوان منبع نور استفاده كرد.

كاربردهايي از نانوذرات
يكي از كاربردهاي نانو ذرات در صنعت پزشكي، داروسازي است. ذرات در اندازه هاي نانومتر مي توانند به مواد دارويي در ابعاد نانومتريك متصل شده و به صورت اختصاصي توسط سلول هاي سرطاني جذب شوند. با اين روش، سلول هاي سالم در معرض مواد دارويي قرار نمي گيرند و عوارض جانبي دارو كمتر مي شود. از كاربردهاي ديگر نانوذرات توليد سنگ فرش ها و بتن هاي خودپاك شونده يا سريع پاك شونده است كه اين كار را با استفاده از محلولي از نانوذرات نقره، كه بر روي سنگ فرش ها كشيده شده و با استفاده از اشعه فوق بنفش (uv)تثبيت مي شود، انجام مي دهند. همچنين شيشه هاي ضدلك و ضد آب نيز كه با استفاده از اين پوشش دهي، نيازي به نظافت ندارند، مي توانند از نظر اقتصادي به صرفه باشند و در هزينه هاي نگهداري و نظافت صرفه جويي قابل ملاحظه اي داشته باشند. يكي از موادي كه امروزه به وفور در صنعت مورد استفاده قرار مي گيرد، نانو ذرات نقره مي باشند. اين نانوذرات كه داراي قابليت از بين بردن ميكروب ها و باكتري ها مي باشند، در پزشكي براي استرليزه كردن وسايل و از بين بردن عفونت هاي بيمارستاني مورد استفاده قرار مي گيرند. همچنين در صنايع كنسروسازي براي جلوگيري از رشد باكتري ها كاربرد دارند. وسعت و دامنه استفاده از اين محصول تا حدي پيش رفته كه در ماشين هاي لباسشويي و يخچال هاي برخي از شركت هاي سازنده لوازم خانگي نيز مورد استفاده قرار گرفته اند.

روش هاي توليد نانو مواد
همانطور كه در مقاله قبلي به طور مفصل توضيح داده شده، به طور كلي دو روش براي ساخت مواد نانويي وجود دارد. يكي روش پايين به بالا و ديگري روش بالا به پايين.
در روش ساخت پايين به بالا، از چينش اتم به اتم و مولكول به مولكول از يك ماده كنار هم بطور دلخواه، جهت ايجاد و ساخت مواد جديد نانومتري استفاده مي شود. در اين روش كه خود شامل شيوه هاي مختلف توليد است، مواد جديد با چينش اتمي خاص و منحصر به فرد مي توانند ساخته شوند. اما در روش بالا به پايين براي رسيدن به نانو مواد، بايد ذرات و تركيبات بزرگتر ماده را با استفاده از روش هاي متداول مانند خرد كردن در چند مرحله به مواد در مقياس نانومتري تبديل كنيم. ساخت محصولات با نانوذرات نيز از اين قاعده مستثني نيست.
روش هاي بسيار متنوعي براي توليد نانوذرات وجود دارد. يكي از اين روش ها، توليد نانوذرات با عمل آسياب كردن است. در اين روش مواد را به كمك گوي هاي بسيار سنگين فولادي آسياب مي كنند و اين كار با توجه به نوع ماده و اندازه نانوذرات خواسته شده، در بازه هاي زماني متفاوتي انجام مي شود. طبيعي است كه هرچه بخواهيم اندازه نانوذره نهايي كوچكتر باشد، عمل آسياب كردن را در مدت زمان بيشتري ادامه خواهيم داد. آسياب كردن از روش هاي ساخت بالا به پايين مي باشد، چرا كه ذرات بزرگتر به ذرات كوچكتر (نانوذرات) تبديل مي شوند. اين روش به دليل هزينه بالا مقرون به صرفه نمي باشد، بنابراين بايد به دنبال روش هايي بود كه بتوان با هزينه هاي بسيار كمتر، نانوذراتي با اندازه كوچكتر به دست آورد. يكي از اين روش ها، توليد نانوذرات با روش هاي شيميايي است كه هزينه آن به مراتب از روش آسياب كردن كمتر است. روش هاي شيمايي جزء روش پايين به بالا مي باشند، چراكه در فرايند شيميايي از كنار هم قرارگيري اتم ها و مولكول ها، نانوذرات تشكيل مي شوند و با كنترل اين فرايند مي توان به راحتي به نانو ذراتي با اندازه هاي كوچك دست يافت، هرچند تكنيك هاي مختلفي وجود دارد اما مهمترين، به صرفه ترين و معمول ترين تكنيك در روش هاي شيميايي، روش سل- ژل مي باشد كه امروزه از اين روش در آزمايشگاه ها براي توليد نانوذرات به مقدار زياد استفاده مي شود. يكي ديگر از روش هاي توليد نانوذرات، استفاده از باكتري هاست. دانشمندان به وجود باكتري هايي پي بردند كه مي توانند با شكستن پيوند ميكروذرات، آنها را به نانو ذرات تبديل كنند، شايد اين روش در توليد نانوذرات معمول نباشد اما به طور كلي در نوع خود روش جالبي است.

نويسنده: علي كاظم پور 
منبع: نشريه اطلاعات علمي شماره8

در بازار اينترنت پرسرعت در كنار وايمكس چند فناوري ديگر هم وجود دارد. اينترنت پرسرعت كابلي يا اي دي اس ال فناوري اي است كه با وايمكس مقايسه مي شود. Wi-Fi يا همان اينترنت پرسرعت بي سيمي است كه از ديگر رقباي وايمكس محسوب مي شود. نسل چهارم دستيابي به اينرنت يا همان LTE هم جديد ترين رقيب وايمكس است. در مطلب زير به معرفي اين فناوري ها و مقايسه آن با وايمكس مي پردازيم.

Dial Up چيست؟

اولين و آسان ترين راه دستيابي به اينرنت روش Dial Up است. در اين روش با خريد يك كارت اينترنت و استفاده ازUsername و password آن و خط تلفن ثابت مي توانيد به اينترنت متصل شويد.

Dial Up بهتر است يا وايمكس؟

هر دو روش Dial Up و وايمكس از راه هاي اتصال به اينترنت هستند. اما قيمت و هزينه Dial Up بسيار كمتر از وايمكس است . اما در بسياري از موارد هم وايمكس نسبت به Dial Up مزيت هاي بيشتري دارد. با استفاده از وايمكس با سرعت بالايي از اينترنت بهره مند مي شويد. در هر مكاني مي توانيد از آن استفاده كنيد ولي سرعت Dial Up به قدري پايين است كه شايد در بسياري از موارد عطاي اينترنت را به لقاي آن ببخشيد. اگر ميزان ساعاتي كه مجاز هستيد از كارت اينترنت استفاده كنيد، پايان يافت تنها از راه يك كارت جديد ديگر مي توانيد به اينترنت متصل شويد. اين در حالي است شما با وايمكس 24 ساعت شبانه روز متصل به اينترنت هستيد. در روش Dial Up هم تنها با استفاده از خط تلفن بايد به اينترنت دست يابيد اما با وايمكس نيازي به اشغال خط تلفن نيست.

IN چيست؟

INاينترنت روشي مانند Dial Up است. با اين تفاوت كه ديگر در اين روش نيازي به خريد كارت اينترنت نداريد. در روش INبا استفاده از شماره هاي هوشمند برخي شركت هاي ارائه د هند ه اينترنت و خط تلفنتان به اينترنت دست مي يابيد.

IN يا وايمكس؟

استفاده از IN مزيت هايي دارد. از آن جمله مي توان هزينه كمترش نسبت به وايمكس را نام برد. مزيت ديگر آن اين است كه در تمام مكان ها اگر خط تلفن و رايانه اي در اختيار داشته باشيد مي توانيد از IN استفاده كنيد و نيازي به پوشش د هي مناطق نيست. البته اين روزها از خط تلفن هر خانه اي نمي توانيد به اينترنت دست يابيد. در جريان كه هستيد! وايمكس هم نسبت به IN مزيت هايي دارد. سرعت وايمكس بالاتر از IN است. در هر مكاني كه تحت پوشش اپراتور باشيد، مي توانيد بدون نياز به خط تلفن از اينترنت استفاد ه كنيد.

ADSL چيست؟

ADSL يكي از تكنولوژي هاي موجود در دنيا براي اتصال به اينترنت پرسرعت است. بيش از نيمي از كاربران اينترنت در كشورهاي پيشرفته از اين طريق به شبكه جهاني اينترنت متصل مي شوند. در اين روش با نصب تجهيزات در مراكز مخابراتي امكان رساندن اطلاعات اينترنتي به مشترك بدون نياز به شماره گيري و هزينه تلفن در تمام مدت 24 ساعت امكان پذير مي شود. اين گونه است كه كاربر با پرداخت مبلغي ثابت (نسبت به سرعت مورد تقاضا) هميشه از اينترنت استفاده مي كند. در اين روش، شركت ارائه كنند ه اينترنت به وسيله كابل، مشترك را به شبكه استفاده كنندگان از دي اس ال متصل مي كند.

ADSL بهتر است يا وايمكس؟

در مقايسه با ADSL و وايمكس مي توان گفت وايمكس سيستم ارتباطي بي سيم است و نيازي به زير ساخت هاي سيمي، كابل كشي و خط تلفن ندارد. در صورتي كه ADSL نيازمند كابل كشي و خط تلفن است كه مشكلاتي بيشتر از حالت بي سيم دارد.
به دليل برخي محدوديت هاي فني در بسياري از نقاط شهرها، امكان دسترسي به ADSL وجود ندارد اما با وايمكس، اينترنت در تمامي نقاط شهرهاي تحت پوشش در دسترس خواهد بود.همچنين با وايمكس، شهرك هاي صنعتي و مناطق تجاري اي در حومه شهرها واقع هستند و با ADSL امكان ارائه خد مات به آنها وجود ندارد، از مزاياي اينترنت پرسرعت بي سيم بهره مند خواهد شد.
با ADSL مشتركان فقط در يك مكان ثابت و محدود از اينترنت استفاده مي كنند اما قابليت سيار و بي سيم بود ن وايمكس اين امكان را به كاربر مي د هد كه در تمامي نقاط تحت پوشش تنها با استفاده از مود م واتصال آن به منبع برق و رايانه شخصي، از اينترنت پرسرعت استفاده كند.
وايمكس، ارائه كنند ه اينترنت با سرعت واقعي است. اين در حالي است كه بسياري از كاربران ADSL از سرعت غيرواقعي آن ابراز نارضايتي مي كنند. علت سرعت غيرواقعي ADSL از به اشتراك گذاشتن خد مات آن در ميان چند ين كاربر است.با وايمكس حتي مي توان شبكه ADSL را هم گسترش داد و قابليت هاي فناوري ADSL را براي مسافرت هاي طولاني تر ارائه كرد.امنيت بالاي وايمكس به دليل استفاده از استاندارد هايي مانند AES و DES، رمزنگاري اطلاعات و قابليت مقابله با نفوذ پنهاني هك نيز در سيستم اينترنت پرسرعت كابلي رعايت نشده است.

Wi-Fi چيست؟

يكي ديگر از روش هاي به روز اتصال به اينترنت Wi-Fi است. دسترسي Wi-Fi از طريق امواج راديويي است كه به صورت بي سيم و تنها در محوطه يك ساختمان امكان پذ ير است. در اين روش كامپيوترهاي روميزي و به خصوص لپ تاپ ها مي توانند با استفاده از امواج رسانند ه داده هاي اينترنتي با شبكه جهاني در ارتباط باشند.

Wi-Fi بهتر است يا وايمكس؟

Wi-Fi بر خلاف روش قبلي -يعني ADSL-نيازي به كابل و سيم ندارد اما از مهم ترين ويژگي وايمكس در مقابل با آن دسترسي به وايمكس حتي در مسافت هاي بسيار طولاني است. بسامد امواج وايمكس از Wi-Fi بيشتر است و در نتيجه طول موج وايمكس كوتاه تر خواهد بود. بر اساس قوانين علم فيزيك با كوتاه تر شد ن طول موج طول عمق آن نيز افزايش يافته و به همين علت مي توان از وايمكس در فواصل بيشتر استفاده كرد. به اين ترتيب علاوه بر بهبود كيفيت، سرعت انتقال داده ها هم در وايمكس بيشتر شده است.مشكل روش بي سيم(Wi-Fi)نيز محدوده كم تحت پوشش است كه به 100 و نهايتا 400 متر مي رسد.
سهولت نصب و عد م نياز به زيرساخت هاي مخابراتي نيز از ديگر مزاياي وايمكس نسبت به Wi-Fi است.
درون وايمكس، پشتيباني و استفاده از فناوري هاي بي سيم مخصوصا Wi-Fi به صورت بك هال وجود دارد، يعني Wi-Fi درون وايمكس وجود دارد.
وايمكس براي كاربرد هايي از قبيل پخش زنده تلويزيوني، راديوهاي اينترنتي و ... استفاده مي شود كه در Wi-Fi چنين امكاني وجود ندارد.

GPRS چيست؟

GPRS يكي از راه هاي اتصاف به اينترنت است؛ با اين تفاوت كه GPRS تنها در تلفن هاي همراه به كار گرفته مي شود. قياس وايمكس با راه هاي دستيابي به اينترنت به اين دليل است كه ابتدا وايمكس براي رقابت با نسل سوم تلفن همراه به وجود آمد.
GPRS يا همان نسل 2/5 تلفن همراه براي نخستين بار امكان اتصال دائمي به اينترنت در تلفن همراه را فراهم كرد. هر سرويسي روي اينترنت ثابت امروز انجام مي گيرد، در شبكه هاي تلفن همراه داراي سرويس GPRS قابل دسترس خواهد بود.

در سرويس GPRS امكان انتقال فوري با سرعتي بين 32 تا 48 كيلوبايت بر ثانيه فراهم مي شود.

در اين روش كاربر بر اساس مقدار اطلاعاتي كه منتقل كرده پول پرداخت مي كند، به علاوه مزيت اضافي GPRS اين است كه اطلاعات مي توانند همزمان با انجام مكالمه صوتي منتقل شوند.
كاربران براي استفاده از GPRS بايد يك تلفن همراه مجهز به امكان GPRS يا مود م آن براي لپ تاپ ها و رايانه هاي جيبي PDA و اشتراك در شبكه تلفن همراهي كه از GPRS پشتيباني مي كند، داشته باشند. همچنين اشتراكGPRS نيز بايد براي آنها فعال شود.

GPRS بهتر است يا وايمكس؟

وايمكس امكان دسترسي به اينترنت را با سرعت بيشتري فراهم مي كند ودانلود از طريق وايمكس سريع تر و راحت تر خواهد بود. GPRS در بسياري از زمان ها كه نياز فوري به اينترنت است، مي تواند نياز كاربر را رفع كند. اين سيستم نيز مانند وايمكس در بسياري از مكان ها مي تواند مورد استفاده قرار گيرد كه هزينه آن نسبت به وايمكس كمتر است.

 3Gچيست؟

نسل سوم تلفن همراه يا 3G سرعت انتقال داده را نسبت به نسل هاي پيش از خود بالا برده است. تاحدي كه در اين نسل از تلفن همراه كمتر به انتقال صدا (مكالمه) توجه مي شود. بزرگ ترين سرويس اين نسل دستيابي به اينترنت با سرعت بسيار بالا است. در نسل سوم تلفن همراه مي توان تلويزيون اينترنتي در اختيار داشت. در كشور ما هنوز اين نسل توسط اپراتورهاي تلفن همراه ارائه نمي شود. البته قرار است از بهمن ماه سال جاري سيمكارت هاي اپراتور سوم مجهز به 3G دراختيار مرد م قرار گيرد.

3G بهتر است يا وايمكس؟

در معرفي وايمكس گفتيم كه اين فناوري در رقابت با 3G به وجود آمد. پس مي توان گفت رقيب اصلي آن3G است.پس از آنكه وايمكس در جهان معرفي شد، بيشتر كشورهايي كه از 3G استفاده مي كردند به سمت وايمكس حركت كردند اما هم اكنون بعد از گذ شت چند سال از رقابت اين دو تكنولوژي وضعيت كنوني شان را در جهان مقايسه مي كنيم.
عمد ه بازار وايمكس دنيا در حال حاضر به اروپا و استراليا محدود مي شود؛ البته طيفي از كاربران آن هم در آمريكاي جنوبي و آفريقا هستند و در اين ميان خاورميانه كمترين ميزان كاربر وايمكس را در دنيا دارد.
در استراليا بيشتر سرويس د هند ه هاي وايمكس سرويس د هي خود را متوقف كرد ه و بقيه نيز قصد توقف آن را دارند و به جاي وايمكس استفاده از 3G را براي كاربران تبليغ مي كنند. در اروپا نيز شبكه نسل سوم بسيار فراگير است و استفاده از آن بيشتر است. تمام اينها به علت قابليت تحرك بيشتر، كيفيت مناسب و از همه مهمتر ارزان تر بود ن 3Gنسبت به وايمكس است.

LTE چيست؟

فناوري اي كه بعد از 3G و وايمكس اخيرا وارد بازار شده 4G يا همان نسل چهارم است. نسل چهارم به شبكه هيا بي سيم تكامل يافته يا ماوراي نسل سوم گفته مي شود كه نام تجاري آن LTE است. متصديان ارتباطي مهم در آمريكا در نظر دارند با اين فناوري مستقيما وارد رقابت با وايمكس شوند.
سرعت بارگذاري و بارگيري در LTE نسبت به نسل هاي قبل بسيار بالاتر است. البته جداي از نرخ داده بالا، مي توان تاخير كمتر در ارسال بسته ها كه منجر به كيفيت فوق العاده VIOP، ويدئو كنفرانس و سرويس هاي همزمان مي شود اشاره كرد. در LTE بخش هسته شبكه كاملا همگام با پروتكل TCO/IP است و از سيگنالينگ معمولي اي كه در شبكه هاي قد يمي تر به خصوص GSMاستفاده
مي شد خبري نيست.
در نسل چهارم حدود 400 كاربر به صورت همزمان در يك سلول مي توانند فعال و در عين حال متحرك باشند.
در حال حاضر هشت اپراتور برتر تلفن همراه دنيا آماد گي خود را جهت راه انداز شبكه نسل چهارم LTE تا اواسط سال 2010 اعلام كرده اند.

LTE يا وايمكس؟

ويژگي هاي فني وايمكس هيچ شباهتي به LTE ندارد. اگر قرار باشد وايمكس به عنوان شبكه نسل آينده با تكنولوژي همچون LTE مقايسه شود، بايد منتظر نسخه بعدي آن كه هنوز به بازار عرضه نشده است باشيم.

منبع: همشهري دانستني هاي ويژه نامه ديجيتال

نانوذرات ساختار كريستالي دارند و از در كنار هم قرار گرفتن آنها نانوكريستال ها ساخته مي شوند. هنگامي كه از ميكروذرات به سمت نانوذرات مي رويم، تعداد زيادي از خصوصيات فيزيكي آنها تغيير مي كند.

دوتا از دلايل چنين تغييراتي، يكي افزايش نسبت سطح به حجم و ديگري اندازه حركت كننده در درون حوزه هايي است كه اثرات كوانتومي در آن حاكم است. در واقع هرچه از مكانيك كلاسيك به سمت مكانيك كوانتومي حركت مي كنيم، ذرات كوچكتر شده و رفتارهاي كوانتومي بيشتري نشان مي دهند.
در واقع نسبت اتم هاي سطحي دروني افزايش مي يابد و به تدريج خصوصيات اتم هاي سطحي به رفتار اتم هاي دروني غلبه مي كند. اين تغييرات روي خصوصيات منزوي بودن ذرات و اندركش آنها با ديگر مواد تاثير مي گذارد. افزايش سطح عاملي تعيين و مهم در كارايي كاتليست ها و ساختارهاي همانند الكترودهاست و باعث افزايش كارايي و بهره وري باطري و پيل هاي سوختي است كه از اين الكترودها استفاده مي كنند. همچنين افزايش سطح (رويه سطحي) نانوذرات، تاثير زيادي بر روي اندركنش بين مواد تركيبي مانند نانو كامپوزيت ها دارد و موجب تغيير در خصوصيات شيميايي، مكانيكي و الكتريكي اين مواد مي گردد. با توجه به اينكه ابعاد نانو ذرات از طول موج نور مرئي بيشتر است، مي توان از آنها در كاربردهاي بسته بندي از نظر زيبايي، فن آرايش و تزئين و روكش هاي رنگ استفاده كرد. با توجه به اثرات كوانتومي يا افزايش اتم هاي سطحي، برخي از خصوصيات نانوذرات ممكن است به راحتي قابل پيش بيني نباشد. براي مثال اخيرا نشان داده شده است كه ساختار نانوذرات سيليكون نانوكره هايي با قطر بين 100-40 نانومتر مي باشد كه نه تنها از سيليكون سخت تر است، بلكه سختي بين الماس و ياقوت مي باشد.
سال هاي زيادي از استفاده از نانوذرات مي گذرد، اما احتمالا اولين جايي كه از نانوذرات استفاده شده است مربوط به ظروف شيشه اي در سلسله هاي باستاني چين باشد. يك جام رومي به نام «جام ليكرگوس*» متعلق به قرن چهارم ميلادي است و در موزه انگلستان نگهداري مي شود و بر روي آن تصويري به صورت برجسته از شاه افسانه اي ليكرگوس نقش بسته است. ساختار جام عمدتاً از دي اكسيد سيلسيم و مقداري اكسيد سديم و كلسيم تشكيل شده است كه روكشي از نانوذرات طلا بر روي آن قرار گرفته است. وجود نانوذرات طلا باعث مي شود تا هنگامي كه نور از درون جام مي تابد، جام به رنگ سبز و هنگامي كه نور از بيرون مي تابد، جام به رنگ قرمز درآيد. البته در آن زمان علت اين اثر شناخته شده نبود. اخيراً انواع بسيار گوناگوني از نانوذرات، از ماده هاي مختلف ساخته شده است كه مهم ترين و متداول ترين نوع نانوذرات توليد شده جديد، سراميك ها هستند كه از بخش هاي مهم سراميك هاي اكسيد فلزي مي باشند، همانند اكسيدهاي تيتانيوم، آهن، آلومينيوم و...
همان طوري كه مي دانيم نانوذرات مي بايست كوچكتر از 100 نانومتر باشند و براي ذراتي در اين ابعاد نيز كاربردهاي نويني يافت شده است. استفاده از نانو ذرات در نانو پودرهاي سراميك فلزي و اكسيد فلزي باعث افزايش سختي آنها نسبت به حالت قلبي در همان اندازه، در تمامي ابعاد ديگر است. كوچك شدن ابعاد ذرات تا اين اندازه باعث تغيير خصوصيات الكترونيكي، فيزيكي، شيميايي، مغناطيسي، اپتيكي و واكنش پذيري اين مواد مي گردد.
براي يك مثال از تغيير خصوصيات الكترونيكي، ممكن است مواد درگذر از ميكروذرات به نانوذرات رسانا شوند و يا مواد رسانا مي توانند رسانندگي خود را از دست بدهند. مثلاً نانوذرات مس در حضور ميدان مغناطيسي خاصيت هدايت خود را از دست مي دهند. از خصوصيات فيزيكي نيز مي توان به دماي ذوب مواد اشاره كرد كه با كاهش اندازه ذرات و گذر از حد100 نانومتر با تغيير در دماي ذوب مواجه مي شويم. اين تغييرات دمايي بسته به نوع ماده، گاهي با كوچك شدن اندازه رابطه مستقيم و گاهي رابطه معكوس دارد. براي مثال دماي ذوب نانوذرات طلا با كاهش اندازه آنها كاهش مي يابد. از ديگر خصوصيات فيزيكي رنگ مي باشد كه اين خاصيت نيز همانند دماي ذوب دستخوش تغيير مي شود، براي مثال نانوذرات طلا به رنگ قرمز هستند. از خواص ديگري كه دچار تغييرات مي شود خواص شيميايي و واكنش پذيري مواد است، براي مثال نانوذرات طلا با كاهش ابعاد، فعاليت كاتاليزوريشان در اكسيداسيون مونواكسيد كربن به شدت افزايش مي يابد. اين در حالي است كه در حالت عادي طلا خاصيت كاتاليزوري براي چنين واكنشي ندارد. خصوصيات مغناطيسي نانوذرات كبالت، آهن با كاهش ابعاد به شدت افزايش مي يابد. به طوري كه از نانو ذرات آهن براي توليد نانوفرومغناطيس استفاده مي شود. اين مواد، مايع هايي با خاصيت مغناطيسي هستند كه كاربردهاي فراواني در الكترونيك دارند، حتي تغيير در خواص اپتيكي نيز در نانو ذرات اتفاق مي افتد، به طوري كه بعضي از ميكروذرات پس از نانو ذره شدن، خواص جذب و بازتاب نورشان به شدت تغيير مي كند. براي نمونه نانو كادميم از خود نور ساطع مي كند و مي توان از آن به عنوان منبع نور استفاده كرد.

كاربردهايي از نانوذرات
يكي از كاربردهاي نانو ذرات در صنعت پزشكي، داروسازي است. ذرات در اندازه هاي نانومتر مي توانند به مواد دارويي در ابعاد نانومتريك متصل شده و به صورت اختصاصي توسط سلول هاي سرطاني جذب شوند. با اين روش، سلول هاي سالم در معرض مواد دارويي قرار نمي گيرند و عوارض جانبي دارو كمتر مي شود. از كاربردهاي ديگر نانوذرات توليد سنگ فرش ها و بتن هاي خودپاك شونده يا سريع پاك شونده است كه اين كار را با استفاده از محلولي از نانوذرات نقره، كه بر روي سنگ فرش ها كشيده شده و با استفاده از اشعه فوق بنفش (uv)تثبيت مي شود، انجام مي دهند. همچنين شيشه هاي ضدلك و ضد آب نيز كه با استفاده از اين پوشش دهي، نيازي به نظافت ندارند، مي توانند از نظر اقتصادي به صرفه باشند و در هزينه هاي نگهداري و نظافت صرفه جويي قابل ملاحظه اي داشته باشند. يكي از موادي كه امروزه به وفور در صنعت مورد استفاده قرار مي گيرد، نانو ذرات نقره مي باشند. اين نانوذرات كه داراي قابليت از بين بردن ميكروب ها و باكتري ها مي باشند، در پزشكي براي استرليزه كردن وسايل و از بين بردن عفونت هاي بيمارستاني مورد استفاده قرار مي گيرند. همچنين در صنايع كنسروسازي براي جلوگيري از رشد باكتري ها كاربرد دارند. وسعت و دامنه استفاده از اين محصول تا حدي پيش رفته كه در ماشين هاي لباسشويي و يخچال هاي برخي از شركت هاي سازنده لوازم خانگي نيز مورد استفاده قرار گرفته اند.

روش هاي توليد نانو مواد
همانطور كه در مقاله قبلي به طور مفصل توضيح داده شده، به طور كلي دو روش براي ساخت مواد نانويي وجود دارد. يكي روش پايين به بالا و ديگري روش بالا به پايين.
در روش ساخت پايين به بالا، از چينش اتم به اتم و مولكول به مولكول از يك ماده كنار هم بطور دلخواه، جهت ايجاد و ساخت مواد جديد نانومتري استفاده مي شود. در اين روش كه خود شامل شيوه هاي مختلف توليد است، مواد جديد با چينش اتمي خاص و منحصر به فرد مي توانند ساخته شوند. اما در روش بالا به پايين براي رسيدن به نانو مواد، بايد ذرات و تركيبات بزرگتر ماده را با استفاده از روش هاي متداول مانند خرد كردن در چند مرحله به مواد در مقياس نانومتري تبديل كنيم. ساخت محصولات با نانوذرات نيز از اين قاعده مستثني نيست.
روش هاي بسيار متنوعي براي توليد نانوذرات وجود دارد. يكي از اين روش ها، توليد نانوذرات با عمل آسياب كردن است. در اين روش مواد را به كمك گوي هاي بسيار سنگين فولادي آسياب مي كنند و اين كار با توجه به نوع ماده و اندازه نانوذرات خواسته شده، در بازه هاي زماني متفاوتي انجام مي شود. طبيعي است كه هرچه بخواهيم اندازه نانوذره نهايي كوچكتر باشد، عمل آسياب كردن را در مدت زمان بيشتري ادامه خواهيم داد. آسياب كردن از روش هاي ساخت بالا به پايين مي باشد، چرا كه ذرات بزرگتر به ذرات كوچكتر (نانوذرات) تبديل مي شوند. اين روش به دليل هزينه بالا مقرون به صرفه نمي باشد، بنابراين بايد به دنبال روش هايي بود كه بتوان با هزينه هاي بسيار كمتر، نانوذراتي با اندازه كوچكتر به دست آورد. يكي از اين روش ها، توليد نانوذرات با روش هاي شيميايي است كه هزينه آن به مراتب از روش آسياب كردن كمتر است. روش هاي شيمايي جزء روش پايين به بالا مي باشند، چراكه در فرايند شيميايي از كنار هم قرارگيري اتم ها و مولكول ها، نانوذرات تشكيل مي شوند و با كنترل اين فرايند مي توان به راحتي به نانو ذراتي با اندازه هاي كوچك دست يافت، هرچند تكنيك هاي مختلفي وجود دارد اما مهمترين، به صرفه ترين و معمول ترين تكنيك در روش هاي شيميايي، روش سل- ژل مي باشد كه امروزه از اين روش در آزمايشگاه ها براي توليد نانوذرات به مقدار زياد استفاده مي شود. يكي ديگر از روش هاي توليد نانوذرات، استفاده از باكتري هاست. دانشمندان به وجود باكتري هايي پي بردند كه مي توانند با شكستن پيوند ميكروذرات، آنها را به نانو ذرات تبديل كنند، شايد اين روش در توليد نانوذرات معمول نباشد اما به طور كلي در نوع خود روش جالبي است.

نويسنده: علي كاظم پور 
منبع: نشريه اطلاعات علمي شماره8

محققان، نانو ابزارهايي ساخته اند كه مي تواند نجواي سلول ها را استراق سمع كند و آنها ادعا مي كنند كه اين وسيله مي تواند طوري سازگار شود تا مكالمات سلول ها را بشنود.

تشديد كننده نانوپلاسمونيك كه توسط يك گروه پژوهشي ايجاد شده است، مي تواند سيگنال هاي شيميايي را قابل رؤيت كرده و آنها را تشديد كند. سيگنال هاي شيميايي توسط يك سلول به محققان اجازه مي دهد تا غلظت ها را با جزئيات زير - ميكرومتري ببينند.
"شنگ وانگ" از دانشگاه كاليفرنيا مي گويد: "سلول هاي تي پيغام هاي شيميايي را براي باخبر كردن يكديگر و كنترل سيستم ايمني به كار مي گيرند. وقتي كه سلول هاي تي سيستم ايمني، يك پادگن (آنتي ژن) را ملاقات مي كنند، پادگن ها را با II-2 محاصره مي كنند و اين امر به سلول هاي تي يادآوري مي كند تا خودشان را آماده كنند. اين عمل شبيه به صدا درآوردن زنگ اخبار است."
غلظت II-2 مجاور يك سلول تي با فعاليت بسيار زياد است؛ اين امر باعث مي شود تا سلول هاي تي كه از محل مبارزه بسيار دور هستند، انرژي مهيا شده خود را براي مبارزه از دست ندهند. اكنون، وانگ و همكارانش اين موضوع جديد را ديده اند. آنها نشان دادند كه II-2 در سطح سلول تي، صدهزار تا يك ميليون بارفراوان تر از يك ميكرومتر از سلول است.
اين گروه تحقيقاتي با استفاده از يك نانوكوارتز به نام "كاور اسليپ" صداي سلول ها را مي شنوند. آنها اين "كاور اسليپ" را توسط سيلندرهايي ايجاد مي كنند كه شامل يك ديسك سيليكون دي اكسايد با ضخامت 5 نانومتر است كه توسط دو ديسك ديگر از جنس طلا با ضخامت 20 نانومتر پيچيده شده است. اين سيلندرها، 100 نانومتري هستند و با فاصله 500 نانومتر از يكديگر قرار مي گيرند تا تراشه توري مانندي بسازند.
محققان سلول هاي تي را به پادتن ها (آنتي بادي ها) مي چسبانند تا II-2 را براي كاور اسليپ به دام اندازند، و پس از آن سلول هاي تي را طوري القا مي كنند تا II-2 ترشح كنند. براي ديدن II-2 آن را به پادتن ها (آنتي بادي ها)پيوند مي كنند، و سپس آنتي بادي هاي ديگري را به مجموعه پيشين اضافه مي كنند، كه اين آنتي بادي به يك مولكول فلورسانس كننده به نام آلوفيكوسيانين متصل شده است.
وقتي لامپ جيوه روي كاور اسليپ روشن شود، نانوسيلندرها نور را همانند يك نورافكن جمع مي كنند و منجر به درخشان شدن آلوفيكوسيانين مي شوند. همچنين، طول موج قرمز نور نشر شده كه توسط فلورسانس آلوفيكوسيانين ايجاد مي شود، با فركانس تشديد كننده وسيله جفت مي شود. با تشديد كردن سيگنال ها، سيگنال به دست آمده از بخش مهندسي شده كاور اسليپ 100 برابر قوي تر از هنگامي است كه اين اقدامات صورت نگرفته است. اين موضوع به دانشمندان اجازه مي دهد تا طرحي از ارتباطات شيميايي سلول ها، به دست آورند.
"مايكل داستين"، كه فرد ماهري در زمينه فعاليت سلول تي است، مي گويد: "افزايش حساسيتي كه توسط اين تشديد كننده به وجود آمده است، مي تواند ابزارهايي ايجاد كند كه پاسخ هاي ايمني انسان را به سرعت و با هزينه كمتر نشان دهد. حساسيت ايجاد شده از اين نظر بسيار مهم است. زيرا وقتي كه سلول هاي تي توسط آلودگي يا عفونت فعال مي شوند، در مقايسه با زماني كه با روش هاي تصنعي فعال مي شوند، غلظت هاي كمتري از پروتئين هاي نظير II-2 را ترشح مي كنند."
وانگ مي گويد: "روش سيگنال دهي سلول تي مي تواند پاسخ بزرگ ترين سؤال ها باشد. از آن جمله مي توان اين سؤال را مطرح كرد كه چگونه سلول ها فعال مي شوند؟ تعدادي از مولكول هاي پيغام بر كه در فعال كردن سلول ها به آنها كمك مي كنند، مانند آن چه كه در فضاي بين نورون هاي عصبي اتفاق مي افتد، ملزم به ماندن در مجاور سلول هدف هستند تا از آشفته كردن سلول هاي ديگر جلوگيري شود. براي آن كه اين بر هم كنش ها را بفهميم، پچ پچ كردن سلول ها را استراق سمع مي كنيم".

منبع: ماهنامه دانشمند شماره 577

محققان، نانو ابزارهايي ساخته اند كه مي تواند نجواي سلول ها را استراق سمع كند و آنها ادعا مي كنند كه اين وسيله مي تواند طوري سازگار شود تا مكالمات سلول ها را بشنود.

تشديد كننده نانوپلاسمونيك كه توسط يك گروه پژوهشي ايجاد شده است، مي تواند سيگنال هاي شيميايي را قابل رؤيت كرده و آنها را تشديد كند. سيگنال هاي شيميايي توسط يك سلول به محققان اجازه مي دهد تا غلظت ها را با جزئيات زير - ميكرومتري ببينند.
"شنگ وانگ" از دانشگاه كاليفرنيا مي گويد: "سلول هاي تي پيغام هاي شيميايي را براي باخبر كردن يكديگر و كنترل سيستم ايمني به كار مي گيرند. وقتي كه سلول هاي تي سيستم ايمني، يك پادگن (آنتي ژن) را ملاقات مي كنند، پادگن ها را با II-2 محاصره مي كنند و اين امر به سلول هاي تي يادآوري مي كند تا خودشان را آماده كنند. اين عمل شبيه به صدا درآوردن زنگ اخبار است."
غلظت II-2 مجاور يك سلول تي با فعاليت بسيار زياد است؛ اين امر باعث مي شود تا سلول هاي تي كه از محل مبارزه بسيار دور هستند، انرژي مهيا شده خود را براي مبارزه از دست ندهند. اكنون، وانگ و همكارانش اين موضوع جديد را ديده اند. آنها نشان دادند كه II-2 در سطح سلول تي، صدهزار تا يك ميليون بارفراوان تر از يك ميكرومتر از سلول است.
اين گروه تحقيقاتي با استفاده از يك نانوكوارتز به نام "كاور اسليپ" صداي سلول ها را مي شنوند. آنها اين "كاور اسليپ" را توسط سيلندرهايي ايجاد مي كنند كه شامل يك ديسك سيليكون دي اكسايد با ضخامت 5 نانومتر است كه توسط دو ديسك ديگر از جنس طلا با ضخامت 20 نانومتر پيچيده شده است. اين سيلندرها، 100 نانومتري هستند و با فاصله 500 نانومتر از يكديگر قرار مي گيرند تا تراشه توري مانندي بسازند.
محققان سلول هاي تي را به پادتن ها (آنتي بادي ها) مي چسبانند تا II-2 را براي كاور اسليپ به دام اندازند، و پس از آن سلول هاي تي را طوري القا مي كنند تا II-2 ترشح كنند. براي ديدن II-2 آن را به پادتن ها (آنتي بادي ها)پيوند مي كنند، و سپس آنتي بادي هاي ديگري را به مجموعه پيشين اضافه مي كنند، كه اين آنتي بادي به يك مولكول فلورسانس كننده به نام آلوفيكوسيانين متصل شده است.
وقتي لامپ جيوه روي كاور اسليپ روشن شود، نانوسيلندرها نور را همانند يك نورافكن جمع مي كنند و منجر به درخشان شدن آلوفيكوسيانين مي شوند. همچنين، طول موج قرمز نور نشر شده كه توسط فلورسانس آلوفيكوسيانين ايجاد مي شود، با فركانس تشديد كننده وسيله جفت مي شود. با تشديد كردن سيگنال ها، سيگنال به دست آمده از بخش مهندسي شده كاور اسليپ 100 برابر قوي تر از هنگامي است كه اين اقدامات صورت نگرفته است. اين موضوع به دانشمندان اجازه مي دهد تا طرحي از ارتباطات شيميايي سلول ها، به دست آورند.
"مايكل داستين"، كه فرد ماهري در زمينه فعاليت سلول تي است، مي گويد: "افزايش حساسيتي كه توسط اين تشديد كننده به وجود آمده است، مي تواند ابزارهايي ايجاد كند كه پاسخ هاي ايمني انسان را به سرعت و با هزينه كمتر نشان دهد. حساسيت ايجاد شده از اين نظر بسيار مهم است. زيرا وقتي كه سلول هاي تي توسط آلودگي يا عفونت فعال مي شوند، در مقايسه با زماني كه با روش هاي تصنعي فعال مي شوند، غلظت هاي كمتري از پروتئين هاي نظير II-2 را ترشح مي كنند."
وانگ مي گويد: "روش سيگنال دهي سلول تي مي تواند پاسخ بزرگ ترين سؤال ها باشد. از آن جمله مي توان اين سؤال را مطرح كرد كه چگونه سلول ها فعال مي شوند؟ تعدادي از مولكول هاي پيغام بر كه در فعال كردن سلول ها به آنها كمك مي كنند، مانند آن چه كه در فضاي بين نورون هاي عصبي اتفاق مي افتد، ملزم به ماندن در مجاور سلول هدف هستند تا از آشفته كردن سلول هاي ديگر جلوگيري شود. براي آن كه اين بر هم كنش ها را بفهميم، پچ پچ كردن سلول ها را استراق سمع مي كنيم".

منبع: ماهنامه دانشمند شماره 577

با استفاده از نانو حسگرها مي توان دريافت كه هر قسمت از مزرعه به چه ميزان عناصر غذايي و سم نياز دارد.

فناوري نانو از جمله مباحث علمي جديدي است كه انتظار مي رود در آينده نقش به سزايي در فناوري هاي توليد و طراحي داشته باشد. با توجه به سهم انكارناپذير ارزش افزوده ايجاد شده توسط محصولات فن محور در توسعه اقتصادي كشورها و نيز درصد بالاي نرخ بيكاري افراد تحصيل كرده در ايران، به نظر مي رسد اين فناوري راه حل مناسبي براي شتاب بخشيدن به توسعه اقتصادي كشور و نيز اشتغال در جامعه باشد. فناوري نانو در بخش هاي مختلف كشاورزي نظير زراعت، اصلاح نباتات و توليد سم ها و كودها و نيز صنايع غذايي نقش به سزايي دارد.

فناوري نانو در كشاورزي
ورود نسل اول فناوري ها به عرصه كشاورزي، در چند دهه گذشته منجر به وقوع انقلاب سبز و گذر از كشاورزي سنتي به كشاورزي صنعتي شد. در اين دوره افزايش چشمگيري در كيفيت و كميت محصولات كشاورزي صورت گرفت، ولي استفاده بي رويه از منابع، مشكلاتي را نيز در پي داشت. گذشت سال ها از وقوع انقلاب سبز و كاهش مجددِ نسبت رشد توليدات كشاورزي به جمعيت جهان، لزوم به كارگيري فناوري هاي جديد در صنعت كشاورزي را بيش از هر زمان ديگري ضروري ساخته است. فناوري نانو كاربردهاي وسيعي در همه مراحل توليد، فراوري، نگهداري، بسته بندي و انتقال توليدات كشاورزي دارد. ورود فناوري نانو به صنعت كشاورزي و صنايع غذايي متضمن افزايش ميزان توليدات و كيفيت آنها، و حفظ محيط زيست و منابع كره زمين است.

فناوري نانو در زراعت
نانو مي تواند در بخش هاي مختلف زراعت نظير موارد زير كاربرد داشته باشد:
1-با استفاده از نانو حسگرها مي توان دريافت كه هر قسمت از مزرعه به چه ميزان عناصر غذايي و سم نياز دارد و بدين وسيله از آلودگي محيط زيست جلوگيري كرد و سلامت محصولات را افزايش داده در نتيجه بازده اقتصادي نيز افزايش مي يابد.
2-نانوحسگرها مي توانند با كنترل دقيق و گزارش دهي به موقع نيازهاي گياهان به مركز پردازش اطلاعات سيستم در نگهداري محصولات ياري رساند.
3-ايجاد گلخانه هاي كم هزينه تر با هدف صرفه جويي در مصرف انرژي و دوام بيشتر در برابر رطوبت.

كاربرد نانو در اصلاح نباتات
 1-انتقال ژن هاي مورد نظر به سلول هاي گياهي با استفاده از نانو مواد. (در اين روش از سامانه رسانش نانو ذرات طلاي پوشيده با آران اي يا دي ان اي داخل سلول استفاده مي شود.)
2-ساخت ابزارهاي جديد براي زيست شناسي سلولي و مولكولي. اين ابزارها جهت تعين مولكول هاي خاص، شناسايي و جداسازي آنها استفاده مي شوند و كاربري بسياري دارند كه مي توان به اين موارد اشاره كرد: فناوري و علم توليد مثل، اصلاح نژاد حيوانات و گياهان، تبديل ضايعات به انرژي و محصولات جانبي مفيد و فناوري كودسازي.
3-اصلاح بذرها به شيوه اتمي.

كاربردهاي نانو در توليد سموم و كودهاي مؤثر و كم خطر
ذرات سموم كشاورزي توسط عواملي نظير باد، وارد هوا شده و با ورود به سيستم تنفسي، انسان را در معرض انواع بيماري هاي استنشاقي قرار مي دهد. تحولات نانوفناوري، با افزايش ميزان سوددهي و كاهش عوارض سموم كشاورزي، معضلات ناشي از اين سموم را رفع و آنها را به محصولات كاملاً مفيد تبديل مي كند.
1-توليد سموم و كودهاي شيميايي با استفاده از نانو ذرات و نانو كپسول ها. اين نسل از سموم و كودها قابليت رهايش كنترل شده يا تأخيري، جذب و تأثيرگذاري بيشتر و سازگاري با محيط زيست را دارند.
2-توليد بلورهاي نانويي جهت افزايش كارايي استفاده از آفت كش ها. استفاده از بلورهاي نانويي امكان كاربرد آفت كش ها با مقادير كمتر
را فراهم مي آورد و ورود اين تركيبات خطرناك به طبيعت را به حداقل مي رساند.
3-توليد نانوكودها. اين تركيبات نانويي به سرعت و به صورت كامل جذب گياه شده و به خوبي نيازها و كمبودهاي غذايي آن را مرتفع مي كند.

ارتباط نانو با غذا

يكي از مهم ترين بخش هاي صنعتي تمام كشورها صنايع غذايي است. با كمبود منابع غذايي و افزايش جمعيت، توسعه اين بخش از صنعت ضروري به نظر مي رسد. كشور ما از جمله وارد كنندگان محصولات كشاورزي و اگر امروز به فكر توليد و فرآوري غذا نباشيم، واردات اين محصولات در آينده افزايش خواهد يافت.
تفاوت اصلي فناوري نانو با ساير فناوري ها در مقياس مواد و ساختارهايي است كه در اين فناوري استفاده مي شود. عناصر پايه در حقيقت همان عناصر در مقايس نانو هستند كه خواص آنها در مقياس نانو با خواصشان در مقياس بزرگ تر فرق مي كند. عناصر پايه عبارتند از: نانو ذرات، نانو كپسول، نانو لوله هاي كربني، نانو كامپوزيت و...

نانو ذرات
اولين و مهم ترين عناصر پايه، نانو ذرات ها و متداول ترين آنها نانو ذرات نيمه رسانا، نانو ذرات سراميكي و نانو ذرات فلزي هستند. نانو ذرات در اندازه پايين را نانو خوشه مي گويند. كه در بسته بندي مواد غذايي، ظروف نگهداري مواد غذايي، از بين بردن زير ساختارهاي زنده و توليد روغن هايي كه سريع تر داغ مي شوند، كاربرد دارند.

نانو كپسول
به هر نانو ذره اي كه يك پوسته و يك فضاي خالي در آن باشد نانو كپسول گفته مي شود. نانو كپسول در طبيعت نيز توليد مي شوند و به دو دسته پليمري و نانو امولسيون ها تقسيم مي شوند. فرايند نانو كپسوله كردن به اين معني است كه اين امكان وجود دارد كه مواد غذايي مفيد براي بدن، بدون اين كه در فرايند ساخت در كارخانه و يا هنگام پخت و پز در آشپزخانه و يا توسط آنزيم هاي دهان و معده از بين بروند، به طور مستقيم وارد جريان خون شده و جذب بدن مي شود. اين كار حتي مانع از دفع بدون جذب ويتامين هاي مواد غذايي مي شود. يكي مزاياي نانو كپسوله كردن اين است كه مواد غذايي مفيد ولي با طعم هاي نامطبوع مانند روغن ماهي را مي توان از طريق اين كپسول ها بدون احساس مزه ناخوشايند به غذا اضافه كرد. از جمله كاربردهاي آن عبارتند از: ساختن مواد غذايي كاربردي و تعاملي، رساندن مواد مغذي به بدن، ارسال تركيب هاي چربي گياهي براي جايگزيني چربي گوشت قرمز در غذا.

نانو لوله هاي كربني
از صفحات كربن به ضخامت يك اتم و به شكل استوانه تو خالي ساخته شده اند، از فولاد سخت تر و از آلومينيوم سبك تر هستند و ضريب هدايت بيشتري نسبت به مس دارند نانو لوله هاي كربني به دو دسته تك جداره و چند جداره تقسيم مي شوند. مهم ترين كاربرد آنها، توليد نانو حسگرهايي است كه در صنايع غذايي به كار مي روند و تشخيص فساد مواد غذايي، تشخيص ميكروب هاي مضر، تشخيص مواد شيميايي مضر و سم ها در مواد غذايي را ممكن مي سازد. همچنين با استفاده از آنها مي توان، حسگرهاي بويايي و چشايي الكترونيكي توليد كرد.

نانو كامپوزيت ها
استفاده از نانو كامپوزيت هاي زيستي براي بسته بندي غذا نه تنها غذا را حفظ مي كند و طول عمر آن را افزايش مي دهد، بلكه در حفظ محيط زيست مفيد است. اكثر مواد بسته بندي معمولي از مواد پلاستيكي غير قابل بازيافتي هستند كه آلودگي محيط زيست را افزايش مي دهد. براي توليد اين پلاستيك ها از سوخت هاي فسيلي استفاده مي شود. از نانو كامپوزيت هاي خاك رس نيز مي توان براي توليد مواد اوليه بطري هاي نوشابه استفاده كرد. مهم ترين خصوصيت اين مواد، خاصيت بازدارندگي و به حداقل رساندن خروج گاز دي اكسيد كربن در اين نوشيدني ها است.

كاربردهاي فناوري نانو در صنايع غذايي
كاربردي فناوري نانو در غذا و صنايع غذايي را مي توان به پنج دسته زير تقسيم بندي كرد:
- توليد غذا
- بهبود طعم و رنگ
- سلامت غذا
- بسته بندي
- نگهداري غذا

توليد غذا
در بخش توليد مي توان در صنعت كشاورزي و هم چنين در ابداع روش هاي جديد براي توليد غذا از اين فناوري بهره گرفت. مانند: به كارگيري نانو حسگرها در شناسايي آفت كش ها، توليد آفت كش هاي بي خطر، آنتي بيوتيك ها و ژن هاي گوناگون گياهان، كاهش اثرات منفي آفت كش هاي موجود از جمله كاربردهاي نانو فناوري در اين بخش است.

بهبود طعم و رنگ غذا
متخصصان صنايع غذايي به كمك فناوري نانو توانسته اند در مواد غذايي مختلف خواصي ايجاد كنند كه مصرف كننده طعم و بوي خاص احساس كند. مثلاً سس كم چربي توليد كرده اند كه مزه چربي مي دهد در حالي كه چربي ندارد.

سلامت غذا

براي اطمينان از سلامت غذايي، پژوهشگران در پروژه اي از نانو حسگرهاي قابل حمل براي يافتن مواد شيميايي مضر، پاتوژن ها و سم ها در مواد غذايي استفاده كرده اند، با اين كار، ديگر نيازي به فرستادن نمونه هاي مواد غذايي به آزمايشگاه براي تشخيص سلامت و كيفيت محصول در كشتزارها و كشتارگاه ها نيست. همچنين اين پروژه، در حال توسعه به كارگيري زيست تراشه هاي دي ان اي براي كشف پاتوژنهاست. اين روش مي تواند در تشخيص باكتري هاي مضر و متفاوت موجود در گوشت يا ماهي و يا قارچ هاي ميوه مؤثر باشد. اين پروژه در نظر دارد با گسترش ميكروحسگرهاي رشته اي، بتواند آفت كش هاي ميوه و سبزيجات را به همان خوبي كه شرايط محيطي كشتزارها را كنترل مي كند تشخيص دهد. اين نوآوري به نام حسگرهاي Good Food ناميده مي شود.

بسته بندي
بسته بندي چهره كالاست و به همراه مواردي مانند طرح و نام تجاري و كيفيت به نحوي با هم تركيب مي شوند تا كالا به راحتي معرفي شود. بسته بندي در واقع اولين ارتباط مشتري با محصول است. بيشترين كاربردي كه نانو در صنعت غذايي دارد مربوط به بسته بندي است.

بسته بندي نانويي:
 1-محصول را از صدمات فيزيكي و آلودگي ها حفظ مي كند.
2-با كارايي وسيع و مؤثر در برابر انواع زير ساختارهاي زنده مي توانند باعث افزايش عمر مفيد و ماندگاري دراز مدت محصول شوند.
3-كيفيت ضد ميكروبي و خواص ممانعتي آن، بهداشت بهتر، كنترل بيشتر، ممانعت از بي رنگي و خسارت كمتر به ساختار آن را باعث مي شود.
4-استحكام در مقابل حرارت. يعني از فساد و پلاسيدگي ميوه ها و سبزي ها در دماي بالا جلوگيري مي كند.
5-زمان ماندگاري محصولات در بسته بندي هاي نانو از سه يا چهار روز به دو تا سه هفته در شرايط دماي محيط بيرون از يخچال افزايش مي يابد.

بسته بندي هاي نانويي به دو دسته تقسيم مي شود:
الف) بسته بندي كنترل كننده مواد غذايي با استفاده از نانو ذرات. اكسيژن مسئله سازترين عامل در بسته بندي مواد غذايي است زيرا اين عنصر باعث فساد چربي مواد غذايي و هم چنين باعث تغيير در رنگ آنها مي شود. در اين نوع بسته بندي ها، نانوذرات به صورت زيگزاگ قرار گرفته اند و مانند سدي مانع از نفوذ اكسيژن مي شوند. به بيان ديگر مسيري كه گاز بايد براي ورود به بسته طي كند طولاني مي شود. به همين خاطر مواد غذايي در اين بسته ها تازگي خود را بيشتر حفظ مي كنند.
ب) بسته بندي هوشمند. در اين نوع بسته بندي كه براي افزايش عمر مفيد محصول هاي غذايي است، سيستم هاي بسته بندي قادر خواهد بود پارگي ها و سوراخ هاي كوچك را با توجه به شرايط محيطي (مانند تغييرات دما و رطوبت) ترميم و مصرف كننده را از فساد مواد غذايي آگاه سازند. در اين نوع بسته بندي نانوحسگرهايي وجود دارد كه نسبت به گازهايي كه از مواد غذايي آزاد و موجب فساد مي شوند به شدت حساس بوده و تغيير رنگ مي دهند. اين تغيير رنگ علامت واضحي از سلامت يا فساد مواد غذايي است. اين سيستم به مراتب دقيق تر و مطمئن تر از فروش با تاريخ مصرف است.

نگهداري غذا
الف- ضدعفوني و ميكروب زدايي سطوح: نانو مي تواند با جابه جا كردن سطح پوشش مواد، از ورود هر نوع زير ساختارهاي زنده يا ميكروب به غذا جلوگيري كند و سبب ضدعفوني شدن سطوح غذاها شود.
ب- حفاظت ضد اكسيدان ها: با استفاده از نانو حفره ها مي توان از خراب شدن مواد بي ثباتي مثل آنتي اكسيدان هاي حساس از جمله ويتامين هاي A، D، E و امگا 3 جلوگيري كرد.
ج- دست كاري و كنترل فعاليت آنزيم ها: نانو حفره ها مي تواند در شناسايي و طراحي ساختمان آنزيم ها و كنترل سوخت و ساز آنها با تغيير در ساختار و افزودن ذرات فعال به مواد غذايي استفاده شود.

نويسندگان: زهرا اكبري، جواد صفري
منبع: نشريه دانشمند، شماره 581.

با استفاده از نانو حسگرها مي توان دريافت كه هر قسمت از مزرعه به چه ميزان عناصر غذايي و سم نياز دارد.

فناوري نانو از جمله مباحث علمي جديدي است كه انتظار مي رود در آينده نقش به سزايي در فناوري هاي توليد و طراحي داشته باشد. با توجه به سهم انكارناپذير ارزش افزوده ايجاد شده توسط محصولات فن محور در توسعه اقتصادي كشورها و نيز درصد بالاي نرخ بيكاري افراد تحصيل كرده در ايران، به نظر مي رسد اين فناوري راه حل مناسبي براي شتاب بخشيدن به توسعه اقتصادي كشور و نيز اشتغال در جامعه باشد. فناوري نانو در بخش هاي مختلف كشاورزي نظير زراعت، اصلاح نباتات و توليد سم ها و كودها و نيز صنايع غذايي نقش به سزايي دارد.

فناوري نانو در كشاورزي
ورود نسل اول فناوري ها به عرصه كشاورزي، در چند دهه گذشته منجر به وقوع انقلاب سبز و گذر از كشاورزي سنتي به كشاورزي صنعتي شد. در اين دوره افزايش چشمگيري در كيفيت و كميت محصولات كشاورزي صورت گرفت، ولي استفاده بي رويه از منابع، مشكلاتي را نيز در پي داشت. گذشت سال ها از وقوع انقلاب سبز و كاهش مجددِ نسبت رشد توليدات كشاورزي به جمعيت جهان، لزوم به كارگيري فناوري هاي جديد در صنعت كشاورزي را بيش از هر زمان ديگري ضروري ساخته است. فناوري نانو كاربردهاي وسيعي در همه مراحل توليد، فراوري، نگهداري، بسته بندي و انتقال توليدات كشاورزي دارد. ورود فناوري نانو به صنعت كشاورزي و صنايع غذايي متضمن افزايش ميزان توليدات و كيفيت آنها، و حفظ محيط زيست و منابع كره زمين است.

فناوري نانو در زراعت
نانو مي تواند در بخش هاي مختلف زراعت نظير موارد زير كاربرد داشته باشد:
1-با استفاده از نانو حسگرها مي توان دريافت كه هر قسمت از مزرعه به چه ميزان عناصر غذايي و سم نياز دارد و بدين وسيله از آلودگي محيط زيست جلوگيري كرد و سلامت محصولات را افزايش داده در نتيجه بازده اقتصادي نيز افزايش مي يابد.
2-نانوحسگرها مي توانند با كنترل دقيق و گزارش دهي به موقع نيازهاي گياهان به مركز پردازش اطلاعات سيستم در نگهداري محصولات ياري رساند.
3-ايجاد گلخانه هاي كم هزينه تر با هدف صرفه جويي در مصرف انرژي و دوام بيشتر در برابر رطوبت.

كاربرد نانو در اصلاح نباتات
 1-انتقال ژن هاي مورد نظر به سلول هاي گياهي با استفاده از نانو مواد. (در اين روش از سامانه رسانش نانو ذرات طلاي پوشيده با آران اي يا دي ان اي داخل سلول استفاده مي شود.)
2-ساخت ابزارهاي جديد براي زيست شناسي سلولي و مولكولي. اين ابزارها جهت تعين مولكول هاي خاص، شناسايي و جداسازي آنها استفاده مي شوند و كاربري بسياري دارند كه مي توان به اين موارد اشاره كرد: فناوري و علم توليد مثل، اصلاح نژاد حيوانات و گياهان، تبديل ضايعات به انرژي و محصولات جانبي مفيد و فناوري كودسازي.
3-اصلاح بذرها به شيوه اتمي.

كاربردهاي نانو در توليد سموم و كودهاي مؤثر و كم خطر
ذرات سموم كشاورزي توسط عواملي نظير باد، وارد هوا شده و با ورود به سيستم تنفسي، انسان را در معرض انواع بيماري هاي استنشاقي قرار مي دهد. تحولات نانوفناوري، با افزايش ميزان سوددهي و كاهش عوارض سموم كشاورزي، معضلات ناشي از اين سموم را رفع و آنها را به محصولات كاملاً مفيد تبديل مي كند.
1-توليد سموم و كودهاي شيميايي با استفاده از نانو ذرات و نانو كپسول ها. اين نسل از سموم و كودها قابليت رهايش كنترل شده يا تأخيري، جذب و تأثيرگذاري بيشتر و سازگاري با محيط زيست را دارند.
2-توليد بلورهاي نانويي جهت افزايش كارايي استفاده از آفت كش ها. استفاده از بلورهاي نانويي امكان كاربرد آفت كش ها با مقادير كمتر
را فراهم مي آورد و ورود اين تركيبات خطرناك به طبيعت را به حداقل مي رساند.
3-توليد نانوكودها. اين تركيبات نانويي به سرعت و به صورت كامل جذب گياه شده و به خوبي نيازها و كمبودهاي غذايي آن را مرتفع مي كند.

ارتباط نانو با غذا

يكي از مهم ترين بخش هاي صنعتي تمام كشورها صنايع غذايي است. با كمبود منابع غذايي و افزايش جمعيت، توسعه اين بخش از صنعت ضروري به نظر مي رسد. كشور ما از جمله وارد كنندگان محصولات كشاورزي و اگر امروز به فكر توليد و فرآوري غذا نباشيم، واردات اين محصولات در آينده افزايش خواهد يافت.
تفاوت اصلي فناوري نانو با ساير فناوري ها در مقياس مواد و ساختارهايي است كه در اين فناوري استفاده مي شود. عناصر پايه در حقيقت همان عناصر در مقايس نانو هستند كه خواص آنها در مقياس نانو با خواصشان در مقياس بزرگ تر فرق مي كند. عناصر پايه عبارتند از: نانو ذرات، نانو كپسول، نانو لوله هاي كربني، نانو كامپوزيت و...

نانو ذرات
اولين و مهم ترين عناصر پايه، نانو ذرات ها و متداول ترين آنها نانو ذرات نيمه رسانا، نانو ذرات سراميكي و نانو ذرات فلزي هستند. نانو ذرات در اندازه پايين را نانو خوشه مي گويند. كه در بسته بندي مواد غذايي، ظروف نگهداري مواد غذايي، از بين بردن زير ساختارهاي زنده و توليد روغن هايي كه سريع تر داغ مي شوند، كاربرد دارند.

نانو كپسول
به هر نانو ذره اي كه يك پوسته و يك فضاي خالي در آن باشد نانو كپسول گفته مي شود. نانو كپسول در طبيعت نيز توليد مي شوند و به دو دسته پليمري و نانو امولسيون ها تقسيم مي شوند. فرايند نانو كپسوله كردن به اين معني است كه اين امكان وجود دارد كه مواد غذايي مفيد براي بدن، بدون اين كه در فرايند ساخت در كارخانه و يا هنگام پخت و پز در آشپزخانه و يا توسط آنزيم هاي دهان و معده از بين بروند، به طور مستقيم وارد جريان خون شده و جذب بدن مي شود. اين كار حتي مانع از دفع بدون جذب ويتامين هاي مواد غذايي مي شود. يكي مزاياي نانو كپسوله كردن اين است كه مواد غذايي مفيد ولي با طعم هاي نامطبوع مانند روغن ماهي را مي توان از طريق اين كپسول ها بدون احساس مزه ناخوشايند به غذا اضافه كرد. از جمله كاربردهاي آن عبارتند از: ساختن مواد غذايي كاربردي و تعاملي، رساندن مواد مغذي به بدن، ارسال تركيب هاي چربي گياهي براي جايگزيني چربي گوشت قرمز در غذا.

نانو لوله هاي كربني
از صفحات كربن به ضخامت يك اتم و به شكل استوانه تو خالي ساخته شده اند، از فولاد سخت تر و از آلومينيوم سبك تر هستند و ضريب هدايت بيشتري نسبت به مس دارند نانو لوله هاي كربني به دو دسته تك جداره و چند جداره تقسيم مي شوند. مهم ترين كاربرد آنها، توليد نانو حسگرهايي است كه در صنايع غذايي به كار مي روند و تشخيص فساد مواد غذايي، تشخيص ميكروب هاي مضر، تشخيص مواد شيميايي مضر و سم ها در مواد غذايي را ممكن مي سازد. همچنين با استفاده از آنها مي توان، حسگرهاي بويايي و چشايي الكترونيكي توليد كرد.

نانو كامپوزيت ها
استفاده از نانو كامپوزيت هاي زيستي براي بسته بندي غذا نه تنها غذا را حفظ مي كند و طول عمر آن را افزايش مي دهد، بلكه در حفظ محيط زيست مفيد است. اكثر مواد بسته بندي معمولي از مواد پلاستيكي غير قابل بازيافتي هستند كه آلودگي محيط زيست را افزايش مي دهد. براي توليد اين پلاستيك ها از سوخت هاي فسيلي استفاده مي شود. از نانو كامپوزيت هاي خاك رس نيز مي توان براي توليد مواد اوليه بطري هاي نوشابه استفاده كرد. مهم ترين خصوصيت اين مواد، خاصيت بازدارندگي و به حداقل رساندن خروج گاز دي اكسيد كربن در اين نوشيدني ها است.

كاربردهاي فناوري نانو در صنايع غذايي
كاربردي فناوري نانو در غذا و صنايع غذايي را مي توان به پنج دسته زير تقسيم بندي كرد:
- توليد غذا
- بهبود طعم و رنگ
- سلامت غذا
- بسته بندي
- نگهداري غذا

توليد غذا
در بخش توليد مي توان در صنعت كشاورزي و هم چنين در ابداع روش هاي جديد براي توليد غذا از اين فناوري بهره گرفت. مانند: به كارگيري نانو حسگرها در شناسايي آفت كش ها، توليد آفت كش هاي بي خطر، آنتي بيوتيك ها و ژن هاي گوناگون گياهان، كاهش اثرات منفي آفت كش هاي موجود از جمله كاربردهاي نانو فناوري در اين بخش است.

بهبود طعم و رنگ غذا
متخصصان صنايع غذايي به كمك فناوري نانو توانسته اند در مواد غذايي مختلف خواصي ايجاد كنند كه مصرف كننده طعم و بوي خاص احساس كند. مثلاً سس كم چربي توليد كرده اند كه مزه چربي مي دهد در حالي كه چربي ندارد.

سلامت غذا

براي اطمينان از سلامت غذايي، پژوهشگران در پروژه اي از نانو حسگرهاي قابل حمل براي يافتن مواد شيميايي مضر، پاتوژن ها و سم ها در مواد غذايي استفاده كرده اند، با اين كار، ديگر نيازي به فرستادن نمونه هاي مواد غذايي به آزمايشگاه براي تشخيص سلامت و كيفيت محصول در كشتزارها و كشتارگاه ها نيست. همچنين اين پروژه، در حال توسعه به كارگيري زيست تراشه هاي دي ان اي براي كشف پاتوژنهاست. اين روش مي تواند در تشخيص باكتري هاي مضر و متفاوت موجود در گوشت يا ماهي و يا قارچ هاي ميوه مؤثر باشد. اين پروژه در نظر دارد با گسترش ميكروحسگرهاي رشته اي، بتواند آفت كش هاي ميوه و سبزيجات را به همان خوبي كه شرايط محيطي كشتزارها را كنترل مي كند تشخيص دهد. اين نوآوري به نام حسگرهاي Good Food ناميده مي شود.

بسته بندي
بسته بندي چهره كالاست و به همراه مواردي مانند طرح و نام تجاري و كيفيت به نحوي با هم تركيب مي شوند تا كالا به راحتي معرفي شود. بسته بندي در واقع اولين ارتباط مشتري با محصول است. بيشترين كاربردي كه نانو در صنعت غذايي دارد مربوط به بسته بندي است.

بسته بندي نانويي:
 1-محصول را از صدمات فيزيكي و آلودگي ها حفظ مي كند.
2-با كارايي وسيع و مؤثر در برابر انواع زير ساختارهاي زنده مي توانند باعث افزايش عمر مفيد و ماندگاري دراز مدت محصول شوند.
3-كيفيت ضد ميكروبي و خواص ممانعتي آن، بهداشت بهتر، كنترل بيشتر، ممانعت از بي رنگي و خسارت كمتر به ساختار آن را باعث مي شود.
4-استحكام در مقابل حرارت. يعني از فساد و پلاسيدگي ميوه ها و سبزي ها در دماي بالا جلوگيري مي كند.
5-زمان ماندگاري محصولات در بسته بندي هاي نانو از سه يا چهار روز به دو تا سه هفته در شرايط دماي محيط بيرون از يخچال افزايش مي يابد.

بسته بندي هاي نانويي به دو دسته تقسيم مي شود:
الف) بسته بندي كنترل كننده مواد غذايي با استفاده از نانو ذرات. اكسيژن مسئله سازترين عامل در بسته بندي مواد غذايي است زيرا اين عنصر باعث فساد چربي مواد غذايي و هم چنين باعث تغيير در رنگ آنها مي شود. در اين نوع بسته بندي ها، نانوذرات به صورت زيگزاگ قرار گرفته اند و مانند سدي مانع از نفوذ اكسيژن مي شوند. به بيان ديگر مسيري كه گاز بايد براي ورود به بسته طي كند طولاني مي شود. به همين خاطر مواد غذايي در اين بسته ها تازگي خود را بيشتر حفظ مي كنند.
ب) بسته بندي هوشمند. در اين نوع بسته بندي كه براي افزايش عمر مفيد محصول هاي غذايي است، سيستم هاي بسته بندي قادر خواهد بود پارگي ها و سوراخ هاي كوچك را با توجه به شرايط محيطي (مانند تغييرات دما و رطوبت) ترميم و مصرف كننده را از فساد مواد غذايي آگاه سازند. در اين نوع بسته بندي نانوحسگرهايي وجود دارد كه نسبت به گازهايي كه از مواد غذايي آزاد و موجب فساد مي شوند به شدت حساس بوده و تغيير رنگ مي دهند. اين تغيير رنگ علامت واضحي از سلامت يا فساد مواد غذايي است. اين سيستم به مراتب دقيق تر و مطمئن تر از فروش با تاريخ مصرف است.

نگهداري غذا
الف- ضدعفوني و ميكروب زدايي سطوح: نانو مي تواند با جابه جا كردن سطح پوشش مواد، از ورود هر نوع زير ساختارهاي زنده يا ميكروب به غذا جلوگيري كند و سبب ضدعفوني شدن سطوح غذاها شود.
ب- حفاظت ضد اكسيدان ها: با استفاده از نانو حفره ها مي توان از خراب شدن مواد بي ثباتي مثل آنتي اكسيدان هاي حساس از جمله ويتامين هاي A، D، E و امگا 3 جلوگيري كرد.
ج- دست كاري و كنترل فعاليت آنزيم ها: نانو حفره ها مي تواند در شناسايي و طراحي ساختمان آنزيم ها و كنترل سوخت و ساز آنها با تغيير در ساختار و افزودن ذرات فعال به مواد غذايي استفاده شود.

نويسندگان: زهرا اكبري، جواد صفري
منبع: نشريه دانشمند، شماره 581.